Thursday, December 19, 2013

Wishing from Mr. President

From my family to yours

President Bill Clinton <news@action.clintonfoundation.org>
Dec 19 (1 day ago)


to me
Please add news@action.clintonfoundation.org to your address book.

.

Clinton Foundation


Chan,

The holiday season has always been a time to share good tidings of peace and love with friends and family. In this spirit of reflection and celebration, I want to share how much Hillary, Chelsea, and I have enjoyed working together over the past year to make a difference in peoples' lives all over the world.

Clinton Foundation

Hillary and Chelsea have each helped advance the Clinton Foundation's programs in meaningful ways and led us into new areas where we can make a positive impact – and I'm so grateful to share in this work with them.

But we couldn't have done it alone. Thanks to our committed staff, dedicated partners, and supporters like you, in 2013, our programs continued to make significant progress. As a result of our collective efforts:
  • 6.8 million people worldwide have access to low-cost, high-quality HIV treatment;
  • 21,000 smallholder farmers in Malawi have been able to increase their yields by 150 percent and their incomes by 567 percent;
  • More than 5,000 people have been trained in marketable job skills in Colombia;
  • And more than 20,000 schools across the United States offer improved exercise and nutrition programs.
And this is just a sample of the work we've been able to do with the help of generous supporters like you, Chan.

Together, I know that we will continue to build on our progress to create an even brighter future.

But for today, I hope that your family experiences all the joy and love that this season can offer, and that your generous and kind spirit brings many happy returns.

From my family to yours, we wish you the very best during this time of holiday celebration.

Sincerely,

Bill Clinton

Wednesday, December 18, 2013

ទន់ភ្លន់តែមិនទន់ជ្រាយ រឹងប៉ឹងតែមិនរឹងរូស

ទន់ភ្លន់តែមិនទន់ជ្រាយ រឹងប៉ឹងតែមិនរឹងរូស ។ បុគ្គលដែលមានវិន័យ មានការចាត់ចែងពេលវេលាមានប្រសិទ្ធភាព មានគោលដៅ កំណត់សកម្មភាពច្បាស់លាស់តែងតែអាចជួយខ្លួន និងអ្នកដទៃបាន ។ អ្នកអាចលេងល្បែងគិតភាគរយគឺទន់ជ្រាយមិនប្រឹងប្រែងជួយខ្លួនឯងដោយរស់តាមយថាកម្ម និងរឹងរូសដោយមិននិយាយហេតុផល ខុសត្រូវ មិនបើកចិត្តទូលាយសិក្សាស្វែងយល់ ភាគរយខ្ពស់គឺអ្នកលេងល្បែងដែលគេកំណត់ ដែលគេគូសរង្វង់ព្រំដែនឲ្យBoundary និងដែលអ្នកត្រូវរត់តាមអារម្មណ៏គេពីព្រោះអ្នកមិនមានអំណាចតថ្លៃ Bargaining Power ពីព្រោះអ្នកបានប្រគល់សិទ្ធិសម្រេចទៅឲ្យគេដោយមិនបានប្រឹងប្រែង និងចូលរួមផ្ទាល់ខ្លួន ឧទាហរណ៏ដូចស្រ្តីម្នាក់រៀបការពឹងលើការរកស៊ីរបស់បុរសតែមួយមុខ ដូច្នេះបើបានប្តីល្អក៏សុខជា តែបើបានប្តីប្រមឹក ទាត់ធាក់ហិង្សាធ្វើបាបក៏គិតថាជាកម្មត្រូវតែទ្រាំ បើទោះមានការអប់រំពីច្បាប់ និងយន្តការណ៏ផ្សេងៗសម្រាប់ដោះស្រាយ ។

ក្នុងពាក្យទន់ភ្លន់តែមិនទន់ជ្រាយ រឹងប៉ឹងតែមិនរឹងរូសគួរបន្ថែមថាទន់ភ្លន់ក្នុងការប្រាស្រ័យ ទាក់ទងតែប្រឹងប្រែងជួយខ្លួនឯង ដើម្បីឈរដោយខ្លួនឯងដើម្បីអំណាចតថ្លៃនូវគុណភាព ឬបែបផែននៃជីវិតដែលចង់បាន និងរឹងប៉ឹងក្នុងន័យហេតុផល គោលការណ៏ខុសត្រូវ ទទួលខុសត្រូវ និងចេះសុំទោសនៅពេលមានកំហុស ។

តើអ្នកចង់រស់នៅតាមគុណភាព បែបផែននៃជីវិតផ្ទាល់ខ្លួនដែលអ្នកចូលចិត្តដែលអ្នកមានអំណាចនិងសមត្ថភាពធ្វើឲ្យកើតឡើងដោយខ្លួនអ្នក? ឬអ្នកគិតថាស្រេចតែគេ ស្រេចតែព្រហ្មលិខិត ដោយអ្នកជាអ្នកស្តាប់បង្គាប់ដ៏ល្អបើទោះត្រូវឬខុស មានហេតុផលឬអត់ អ្នកពេញចិត្តឬមិនពេញចិត្ត មានឬគ្មានការប្រឹក្សា និងការសម្រេចចិត្តពីអ្នក?

អ្នកជាមនុស្សប្រភេទណា?

ទោះជាអ្នកចូលចិត្ត ឬមិនចូលចិត្ត ទទួលស្គាល់ ឬមិនទទួលស្គាល់មិត្តភ័ក្រ្ត និងបុគ្គលដែលស្មោះត្រង់ និងអាចពឹងពាក់បានមានមិនលើសពីម្រាមដៃអ្នកទេ ។ ហើយគេក៏អាចដើរចេញពីអ្នកដោយសាផលប្រយោជន៏ ទំនាស់គំនិត និងការយល់ និងការមិនយោគយល់គ្នា ។
ចុងក្រោយមានតែមនុស្សម្នាក់គត់ដែលអ្នកអាចពឹងពាក់បានដែលមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់នោះគឺរូបអ្នក ។ (ទូកទៅកំពង់នៅ ។ )

បើអ្នកចង់ទាក់ទងបុគ្គលដែលមានរសជាតិ គុណភាព ឬបែបផែននៃជីវិតណាមួយអ្នកត្រូវបើកចំហរចិត្ត និងធ្វើជាប្រភេទបុគ្គលដោយផ្ទាល់ ។ បើអ្នកមិនស្រឡាញ់ខ្លួនឯង មិនផ្តល់តម្លៃដល់ខ្លួនឯង ទទួលខុសត្រូវ និងស្មោះត្រង់ រឿងយុត្តិធម៌តែមួយគត់គឺកុំសង្ឃឹមដល់អ្នកជុំវិញខ្លួនអ្នក ឬអ្នកដទៃ ។

ការផ្លាស់ប្តូចាប់ផ្តើមពីខ្លួនអ្នក ។

ធ្វើជាសមុទ្រ

បើធ្វើជាសមុទ្រទៅហើយ ហេតុអ្វីមិនហ៊ានទទួលទឹកថ្លុក បឹង និងទឹកទន្លេ? (ហៅថាបើកចំហរចិត្តស្តាប់មតិយោបល់ និងចូលចិត្តការពិភាក្សា ។)

បើធ្វើជាសមុទ្រទៅហើយ ហេតុអ្វីខ្លាចដុំថ្មដែលគប់ចូល? (ហៅថាបើកចិត្តទូលាយទទួលការរិះគន់ តែប្រកបដោយសមាធិ ដោយការថ្លឹងថ្លែង និងការពិចារណាគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងមានតុល្យភាព ។)

បើធ្វើជាសមុទ្រទៅហើយ ហេតុអ្វីមិនផ្តល់ជីវិតរស់រានដល់សព្វសត្វទាំងឡាយ ? (ហៅថាការទទួលខុសត្រូវ ។)

អ្នកដឹកនាំជាអ្នកមានទឹកចិត្តសមុទ្រ ឬមហាសមុទ្រព្រោះត្រូវទុកជាគម្រូផង ជាឧទាហរណ៏ល្អ និងជាកេរដំណែលជាវិជ្ជមានសម្រាប់ទាំងបច្ចុប្បន្នភាព និងវដ្តវិលជុំនៃសង្គម ។

"មិនថាអ្នកណាខុសឬត្រូវ តែធ្វើអ្វីដែលត្រូវ"

"មិនថាអ្នកណាខុសឬត្រូវ តែធ្វើអ្វីដែលត្រូវ" ។

បើសិនបញ្ញាវ័ន្ត អ្នកបច្ចេកទេស អ្នកឯកទេសគ្នាតិច ចាំតែច្រើនទើបត្រូវនោះ អញ្ចឹងមានតែទៅពេទ្យហើយឲ្យអ្នកជំងឺច្រើនព្យាបាលដុកទ័រវិញ ។ មិនមែនថាគាត់ដុកទ័របើព្យាបាលទៅជាភ្លាំងភ្លាត់វិញគេមិនចាប់ទោសអូសដំណើរទេដូចនេះទើបការងារគេមានក្រមសីលធម៌ មានទំនួលខុសត្រូវ និងទាមទារ មនសិការ និងវិជ្ជាជីវ: ។ នឹកឃើញលោកតំណាងរាស្រ្តម្នាក់គាត់និយាយក្នុង វិទ្យុថាឡានមួយនោះខ្ពស់គួរសមបើកជាប់គឿងនឹងស្ពានហើយបង្កឲ្យស្ទះចរាចរណ៏ធ្វើដំណើរ ។ រុញមិនទៅថយមិនបាន ទាល់តំរិះថាមានតែកាត់ដំបូលឡាន ។ ស្រាប់តែក្មេងម្នាក់នៅនឹងកន្លែងហ្នឹងដែរប្រាប់ថាបន្ធូរកង់ទាំងអស់ទៅ ហើយបើកទៅមុខទាំងកង់អស់ខ្យល់ទៅ វាលែងគឿងហើយ ។ មានអីជា ដំណោះស្រាយមានប្រសិទ្ធិភាព ។ មេរៀននេះមានន័យថាមតិយោបល់ទោះ ជាអ្នកណាក៏មានសារ:សំខាន់ ត្រូវផ្តល់តម្លៃពីព្រោះឲ្យតែមានប្រសិទ្ធិភាព ដល់ដំណោះស្រាយ ។ លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតនៃសហរដ្ឋអាមេរិក William E.Todd បាននិយាយនៅក្នុងប្លក់គាត់ថា "មេរៀនចុងក្រោយដែលលោក Nelson Mandela បានបង្រៀនយើង គឺថាមិនចាំបាច់ទាល់ តែមានអំណាចខ្លាំង ឬកាន់មុខ តំណែងខ្ពស់ ទើបអាចធ្វើការដើម្បីមានភាពប្រសើរឡើងរបស់ មនុស្សជាតិនោះទេ ។ វាត្រូវការតែអ្វីដែលលោក គ្លីន តុន អតីតប្រធានាធិបតី សហរដ្ឋអាមេរិក បានហៅថាជាបេះដូងដែលស្ថិតនៅចំកន្លែងត្រូវ និងការតាំងចិត្ត ។"

បញ្ហាច្រើន ការយល់ឃើញខុសៗគ្នា ដំណោះស្រាយអាចច្រើនតែទាក់ទងនឹង លទ្ធភាព តម្លៃជាថវិការ ប្រើពេលវេលាយូរ ឬខ្លី និងសំខាន់មានប្រសិទ្ធភាព ឬមិនមាន ឬប្រសិទ្ធភាពនៃដំណោះស្រាយអាចជាភ្លើងចំបើង ឬភ្លៀងរលឹម ។ បើនិយាយ ទូលំទូលាយគឺបើព្យាបាលជម្ងឺត្រូវវិភាគជម្ងឺនិងដាក់ថ្នាំឲ្យចំ និងបើដោះស្រាយបញ្ហាសង្គមត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន ត្រូវថ្លឹងថ្លែង ត្រូវឲ្យមានតុល្យភាព ត្រូវមានប្រសិទ្ធភាព និងជាពិសេសមានទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់ក្នុងមុខនាទីបើទោះ ជាមិនអាចផ្គាប់ចិត្តមតិមហាជនបាន១០០% តែបញ្ហានៃមហាជន ភាគច្រើនបានដោះស្រាយ និងផលប្រយោជន៏នៃមហាជនភាគច្រើន ត្រូវបានតម្កល់ ។ ចំពោះការងារអង្គការតែងតែពិភាក្សាពីគោលដៅ Goal =Where ហើយតែងតែភ្ជាប់នឹងMeasurable and Achievable, សកម្មភាពច្បាស់លាស់ What មូលហេតុនៃគោលបំណង និងសកម្មភាព Why និងមធ្យោបាយ និងវិធីសាស្រ្ត How ។ កាន់តែជាក់ច្បាស់គេបំបែកជាគោលបំណងតូចៗតែនៅក្នុងក្របខណ្ឌគោលដៅ Smart Objective, ពេលវេលាសម្រាប់គោលដៅ និងគោលបំណងតូចៗ Time frame ហើយមិនមែនមិនមានឧបសគ្គសម្រាប់ទាំងសកម្មភាព និងគោលបំណងតូចៗដែរ ដូច្នេះគេសិក្សាពីបញ្ហា មេរៀនដែលជួបប្រទះ ភាពខ្លាំង ភាពខ្សោយទាំងមូល SWOT ANALYSIS ។បន្ទាប់មកគេនឹងប្រើ PDCA Cycle= plan-do-act-check។ ចំណេកនៅក្នុងសង្វៀននយោបាយ ជាទូទៅគឺមានភាពស្មុគស្មាញដោយសាគណបក្សនយោបាយ និងមេដឹកនាំត្រូវថ្លឹងថ្លែង ទាំងអ្នកមូលដ្ឋានគាំទ្រខ្លួន Supporter Base បញ្ហាមហាជន និងប្រត្តិកម្មនៃទាំងអ្នកគាំទ្រ និងមហាជន ។ ក្នុងន័យនេះបើសិនសង្គមមានទំនោរ "មិនថាអ្នកណាខុសឬត្រូវ តែធ្វើអ្វីដែលត្រូវ" នោះផលប្រយោជន៏ និងសេចក្តីពេញចិត្តនឹងបានមកសង្គមទូលំទូលាយ គឺទាំងអ្នកគាំទ្រ និងមហាជន ។ ជាមួយគ្នានេះការជំរុញ ការលើកទឹកចិត្ត និងការចូលរួម ពិភាក្សាដេញដោលដោយបញ្ញាវ័ន្ត អ្នកឯកទេស ជាពិសេសអ្នកនយោបាយ និងប្រជាពលរដ្ឋ ជាវប្បធម៌ល្អប្រពៃនៅក្នុងដំណើរការនេះ ។ ក្នុងន័យនេះដែរជាមតិផ្ទាល់ខ្លួន ខ្ញុំតែងតែថ្កោលទោស និងស្អប់ស្ពើមរបបប្រល័យពូជសាសន៏ដែល ឆ្កួតលីលាធ្វើទុក្ខទោស ទារុណកម្ម និងសម្លាប់ជាតិសាសន៏ឯង និងនិស្សិត បញ្ញាវ័ន្ត និងអ្នកឯកទេស ។ បើសិនប្រវត្តិសាស្រ្តមិនទាន់ជាមេរៀន និងបទពិសោធន៏គ្រប់គ្រាន់ ការសម្លឹង និងរៀនសូត្រពីបណ្តាប្រទេសជឿនលឿន នៅលើពិភពលោក ការវិនិយោគ និងការឲ្យតម្លៃធនធានមនុស្សជាទូទៅពិត ជាមានសា:សំខាន់ណាស់ជាពិសេសចំពោះការអភិវឌ្ឃន៏ប្រកបដោយនិរន្តរភាពនៅក្នុងពិភពលោកដែលពោរពេញទៅដោយការប្រកួតប្រជែងនេះ ។

សុំបិណ្ឌបាត

សូមសំណូមពរយ៉ាងទទូច និងសុំបិណ្ឌបាតដោយសុភាពរាបសារចំពោះចាស់ទុំ សូមធ្វើជាប្រទីបបំភ្លឺផ្លូវ និងធ្វើជាគម្រូក្នុងការអប់រំដោយអហិង្សា ដោយជៀសវាងសម្លុត គម្រាម ឬជេរដើម្បីជៀសវាងវដ្តវិលជុំដែលប្រកបដោយហិង្សា ដោយសម្តីគ្រោតគ្រាតមិនគោរពចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមក ។ ជាមតិផ្ទាល់ខ្លួន សង្គមពិតជាត្រូវការភាពទន់ភ្លន់ សុភាពរាបសា ចេះលើកដាក់ដែលជាប្រពៃណីដ៏ល្អប្រពៃ គឺជៀសវាងប៉ះដៃយកដៃ ប៉ះជើងយកជើង ។ គួរពន្យល់ គួរប្រាប់ជារឿយៗ គួរអប់រំដោយអហិង្សា គួរចំណាយពេលនៅជាមួយគ្នា យល់ពីចិត្តគេ មិនយល់តែពីចិត្តខ្លួនឯងគួរមានវប្បធម៌ជជែកពិភាក្សា គួរបើកចិត្តទូលាយក្នុងការអនុវត្តន៏ផ្ទាល់ក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃជៀសវាងស្រែកគំហក សម្លុតមិនស្វែងយល់ មិនជជែកគ្នា ។ តើអាចជំនួសដោយពាក្យ "ចាស់ពិសារអំបិលច្រើនជាងក្មេង" ឬ "មិនជឿចាស់ស្រឡះដៃធេង៉ ដោយការពន្យល់ ដោយការពិភាក្សា ដោយការបើកទូលាយចិត្តព្រោះបើមិនប្រាប់ មិនបង្រៀន មិនពន្យល់ មិនពិភាក្សាគ្នាធ្វើម៉េចគ្នាអាចយល់ អាចចេះទៅកើត? តើដើមឈើធ្វើម៉េចត្រង់បើមិនតម្រង់មិនស្រោចទឹក ថែទាំ? តើប៉ុន្មានភាគរយបើទុកឲ្យដើមឈើដុះរកេតរកូត មិនថែទាំតើឲ្យត្រង់ឲ្យរឹងមាំយ៉ាងម៉េច? តើសុខភាព រាងរៅ សមត្ថភាព និងការយល់ឃើញមិនល្អមិនបង្កើនដោយសាការថែទាំ និងស្រាវជ្រាវបន្ថែមទេឬ? គឺដូចជាដើម្បីរឹងប៉ឹងឈរដោយខ្លួនឯងបាន បុគ្គលត្រូវប្រឹងប្រែង បង្កើតជំនឿចិត្ត មានវិន័យ មានគោលការណ៏ មានគោលដៅ និងត្រូវកំណត់សកម្មភាពច្បាស់លាស់ ។ នេះជាកត្តាបុគ្គលផ្ទាល់ខ្លួន ។ ដូចដើមឈើដែល មិនមែនចេះតែអាចដុះត្រង់ ដោយមិនតម្រង់ ដែលមិនមែនចេះតែអាចដុះដោយខ្លួនឯង ដោយមិនមានការ ស្រោចទឹក និងថែទាំ បុគ្គលត្រូវការកត្តាខាងក្រៅដូចជាឪកាស និងមធ្យោបាយសម្រាប់លូតលាស់ (Growth) ការគាំទ្រជាថវិការ សម្ភារ: ការលើកទឹកចិត្ត និងការគាំទ្រផ្នែកស្មារតី ។ល។ ដូចនេះជៀសវាងតែសម្លុត គម្រាម ឬវ៉ៃ គួរប្រាប់ ពន្យល់ពិភាក្សាជាប្រចាំដោយសមស្រប និងបើកទូលាយចិត្ត ។

ច្បាប់អប់រំអហិង្សាសំខាន់ណាស់ទាំងនៅសាលា និងនៅផ្ទះហើយចាស់ទុំ និងគ្រូបង្រៀនដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការធ្វើជាគម្រូ ជាឧទាហរណ៏ល្អ និងវិជ្ជមានសម្រាប់ក្មេងៗគ្រប់ពេលវេលា ។ សង្គមស្មុគស្មាញ ដូចនេះបើសិនសូមសំណូមពរធ្វើ Marketing ការអប់រំតាមវិទ្យុ ទូទស្សន៏បន្ថែមលើ Posterដែលមានខ្លឹមសារអប់រំ ។ ទន្ទឹមនឹងនេះមិនត្រូវដាច់ខាតលក់បារី គ្រឿងស្រវឹង និងអនុញាតិឲ្យអនិតិជនក្រោម ១៨ឆ្នាំចូលក្លឹបដោយមិនមានមនុស្សចាស់ជាមួយដាច់ខាត ។ ផ្ទុយទោវិញគួរបណ្តុះទម្លាប់អានសៀវភៅ ចូលបណ្ណាល័យ ចំណាយពេលនៅជាមួយគេ ទម្លាប់មានហេតុផល ដឹងខុសត្រូវ និងទទួលខុសត្រូវ និងបណ្តុះទម្លាប់រៀនពេញមួយជីវិត (Life-long learning habit) ពីព្រោះអ្នកជោគជ័យ បញ្ញាវ័ន្ត អ្នកបច្ចេកទេស សេដ្ឋី ឧកញ៉ា និងមេដឹកនាំនានាលើពិភពលោកគឺមានទម្លាប់រៀនពេញមួយជីវិត ។

គួរពុំគួរ សូមអភ័យទោស ។ សូមជួយណែនាំ ។ សូមអរគុណ ។

គោលគំនិតខ្លះៗ

តើពេលណាទើបវប្បធម៌ទទួលខុសត្រូវ វប្បធម៌អង្គុយជជែកគ្នាដោយបើកចំហរ​សម្រាប់រកដំណោះស្រាយ និងអាចប្រជាពលរដ្ឋពិចារណា និងសម្រេចចិត្តបាន​ដោយខ្លួនឯង វប្បធម៌អហិង្សាមិនប្រើកម្លាំងបាយតែគិតគូរ ពិភាក្សាធ្វើអ្វីដែល​ត្រូវអាចមានវត្តមានបាន?

តើវដ្តវិលជុំនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តដែលនាំមកនូវជម្លោះផ្ទៃក្នុង ជម្លោះ​ហែកហួ សង្រ្គាមស៊ីវិល រហូតដល់ការប្រល័យពូជសាសន៏ឯងមិនដោយសាវប្បធម៌ហិង្សា
វប្បធម៌ទឹកឡើងត្រីស៊ីស្រម៉ោច វប្បធម៌អ្នកឈ្នះជាម្ចាស់ទេឬ?

តើប្រទេសមួយនេះមិនកំសត់ មិនរងគ្រោះ មិនអាណោចអាធម៌គ្រប់គ្រាន់ហើយទេឬ?

តើនេះជាការរវើរវាយ មិនមានអំណះអំណាងឬ​ :
បើធ្វើជាសមុទ្រទៅហើយ ហេតុអ្វីមិនហ៊ានទទួលទឹកថ្លុក បឹង និងទឹកទន្លេ? (ហៅថាបើកចំហរចិត្តស្តាប់មតិយោបល់ និងចូលចិត្តការពិភាក្សា ។)

បើធ្វើជាសមុទ្រទៅហើយ ហេតុអ្វីខ្លាចដុំថ្មដែលគប់ចូល? (ហៅថាបើកចិត្តទូលាយទទួលការរិះគន់ តែប្រកបដោយសមាធិ ដោយការថ្លឹងថ្លែង និងការពិចារណាគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងមានតុល្យភាព ។)

បើធ្វើជាសមុទ្រទៅហើយ ហេតុអ្វីមិនផ្តល់ជីវិតរស់រានដល់សព្វសត្វទាំងឡាយ ? (ហៅថាការទទួលខុសត្រូវ ។)

អ្នកដឹកនាំជាអ្នកមានទឹកចិត្តសមុទ្រ ឬមហាសមុទ្រព្រោះត្រូវទុកជាគម្រូផង ជាឧទាហរណ៏ល្អ និងជាកេរដំណែលជាវិជ្ជមានសម្រាប់ទាំងបច្ចុប្បន្នភាព និងវដ្តវិលជុំនៃសង្គម ។

តើនេះជាគំនិតភពផ្កាយឬ :
ចំណីអាហារសម្រាប់ការលូតលាស់រាងកាយ ។
រីឯការអាន និងការបើកទូលាយចិត្តសិក្សាស្វែងយល់គឺជាអាហារនៃខួរក្បាល ។

សម្រាប់បុគ្គល និងសង្គមដែលរឹងមាំ និងរីកចម្រើនគឺត្រូវការកត្តាគោលបួនធំៗ ដែលការដឹងគុណគួរបានទៅលោកគ្រូជប៉ុន :
-សុខភាពរាងកាយ Physical Health
-សុខភាពខួរក្បាល Mental Health
-សមត្ថភាពបច្ចេកទេស Know-How Ability
-ឥរិយាបថ Attitude

ដើម្បីរឹងប៉ឹងឈរដោយខ្លួនឯងបាន បុគ្គលត្រូវប្រឹងប្រែង បង្កើតជំនឿចិត្ត មានវិន័យ មានគោលការណ៏ មានគោលដៅ និងត្រូវកំណត់សកម្មភាពច្បាស់លាស់ ។ នេះជាកត្តាបុគ្គលផ្ទាល់ខ្លួន ។ ដូចដើមឈើដែលមិនមែនចេះតែអាចដុះត្រង់ ដោយមិនតម្រង់ ដែលមិនមែនចេះតែអាចដុះដោយខ្លួនឯងដោយមិនមានការ ស្រោចទឹក និងថែទាំ បុគ្គលត្រូវការកត្តាខាងក្រៅដូចជាឪកាស និងមធ្យោបាយ សម្រាប់លូតលាស់ (Growth) ការគាំទ្រជាថវិការ សម្ភារ: ការលើកទឹកចិត្ត និងការគាំទ្រផ្នែកស្មារតី ។ល។


គួរពន្យល់ គួរប្រាប់ជារឿយៗ គួរអប់រំដោយអហិង្សា គួរចំណាយពេលនៅជាមួយគ្នា យល់ពីចិត្តគេ មិនយល់តែពីចិត្តខ្លួនឯងគួរមានវប្បធម៌ជជែកពិភាក្សា គួរបើកចិត្តទូលាយក្នុងការ
អនុវត្តន៏ផ្ទាល់ក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃជៀសវាងស្រែកគំហក សម្លុតមិនស្វែងយល់ មិនជជែកគ្នា ។ តើអាចជំនួសដោយពាក្យ "ចាស់ពិសារអំបិលច្រើនជាងក្មេង" ឬ "មិនជឿចាស់ស្រឡះដៃធេង៉ ដោយការពន្យល់ ដោយការពិភាក្សា ដោយការបើកទូលាយចិត្តព្រោះបើមិនប្រាប់ មិនបង្រៀន មិនពន្យល់ មិនពិភាក្សាគ្នាធ្វើម៉េចគ្នាអាចយល់ អាចចេះទៅកើត? តើដើមឈើធ្វើម៉េចត្រង់បើមិនតម្រង់មិនស្រោចទឹក ថែទាំ? តើប៉ុន្មានភាគរយបើទុកឲ្យដើមឈើដុះរកេតរកូត មិនថែទាំតើឲ្យត្រង់ឲ្យរឹងមាំយ៉ាងម៉េច? តើសុខភាព រាងរៅ សមត្ថភាព និងការយល់ឃើញមិនល្អមិនបង្កើនដោយសាការថែទាំ និងស្រាវជ្រាវបន្ថែមទេឬ?

អ្នកដែលឈានដល់កំរិតកំពូលនៅក្នុងមុខជំនាញ និងតំណែងរបស់គេយល់ច្បាស់ណាស់ពីវដ្តវិលជុំ អាន---រម្លឹក---អនុវត្តន៏---យល់---ចាំ---ចេះ និងជាពិសេសគេមានទម្លាប់រៀន និងស្វែងយល់ពេញមួយជីវិតរបស់គេ (Life-long learning habit!) សង្ឃឹមថាអ្នកពូកែ អ្នកឧកញ៉ា និងថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗនឹងជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តប្រព័ន្ធអប់រំសិក្សានៅក្នុងលំនាំនៃវដ្តវិលជុំខាងលើជាការបណ្តុះ
បណ្តាលធនធានមនុស្សដែលជាការវិនិយោគប្រកបដោយទស្សន:វិស័យ និងប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតសម្រាប់ទាំងបច្ចុប្បនភាពក៏ដូចជាអនាគត ។

ក្រុមខ្លាំង ប្រព័ន្ធខ្លាំង និងរដ្ឋបាលមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ គឺមានសមាសភាព ប្រកបដោយថាមពលវិជ្ជមានដែលរំលេចដោយទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់ មនសិការ និងវិជ្ជាជីវ: ។ គេត្រូវការប្រព័ន្ធ យន្តការណ៏ វិន័យ និងវិធានការណ៏ផ្សេងៗ ដែលអាចរំងាប់ និងគ្រប់គ្រងនូវថាមពលអវិជ្ជមានរបស់បុគ្គលដើម្បី ធានាថាបុគ្គលនឹងមិនឡូកឡំយកភាពជាឯកជន ឬទាក់ទាញដោយថាមពល អវិជ្ជមានដែលនាំឲ្យសេវារញ៉េរញ៉ៃ គ្មានស្តង់ដារ គ្មានគុណភាព និង គ្មានការទទួលខុសត្រូវទេ ។ ហើយនៅក្នុងបរិបទនៃការប្រកួតប្រជែង និងនិរន្តរ៏ភាពនៃការប្តេជ្ញាចិត្តធ្វើឲ្យសេវាប្រសើរជាលំដាប់គឺគេការត្រូវបុគ្គល និងសមាជិកនៃក្រុម ឬប្រព័ន្ធដែលប្រើប្រាស់ថាមពលវិជ្ជមានយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ គឺការទទួលខុសត្រូវ មនសិការ និងវិជ្ជាជីវ: ។

យន្តការណ៏ និងយុទ្ធសាស្រ្តចាំបាច់ និងមានប្រសិទ្ធភាពប្រកដណាស់គឺការ បើកចំហរប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ការបង្កើតWorking Group or Task force និងWebsites for Quality Control and Monitoring និងវេទិការ សាធារណ:សម្រាប់ផ្ទេរចំណេះដឹង បច្ចេកទេស បច្ចេកវិទ្យា ការបញ្រ្ជាប គោលនយោបាយ និងការចូលរួមរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋ ។

សូមជួយកែរតម្រូវបើខុសគឺអារ្យប្រទេសគោលនយោបាយភាគច្រើនដឹកនាំ
ដោយបច្ចេកទេស បើទោះជាល្បាយនៃទិដ្ឋិភាពទាំងបីត្រូវតែពិចារណា យ៉ាងយកចិត្តទុក និងក្នុងទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់។ អ្នកអាចសង្កេតថាដូចនេះ គោលនយោបាយ ឬការសម្រេចចិត្តនៃមេដឹកនាំគឺទាមទារការប្រយ័ត្ន
ប្រយែង តុល្យភាពនៃ (អ្នក)ទទួលផលវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន និងចក្ខុ វិស័យមិនសម្រាប់តែប្រជាប្រិយភាពក្នុងរយះពេលខ្លី តែអនាគត ឬវាសនានៃប្រទេសជាតិក្នុងរយះពេលវែង ។ ហេតុដូចនេះយើងបានលឺ ពីពាក្យគន្លឺះដូចជា ការអភិវឌ្ឃន៏ដែលមានចេរភាព ឬការអភិវឌ្ឃន៏ប្រកប ដោយការទទួលខុសត្រូវ ។ ឬមិនថាអ្នកណាត្រូវ (who) ឬខុសទេ តែគឺធ្វើអ្វី
(what)ដែលត្រឹមត្រូវ ។

ជាមតិផ្ទាល់ខ្លួនគួរមានបង្កើតក្រុម Think Tank ឬដាក់ឲ្យមានការពិភាក្សាដេញដោយបញ្ញាវ័ន្ត ឬមហាជនចំពោះគោល
នយោបាយ ឬសភាពការណ៏ផ្សេងៗនៃប្រទេសជាតិដូចបណ្ឌិតខ្លះបានលើក
ឡើង ពីព្រោះលុយចំណាយ ឬផលជាវិជ្ជមានធំធេងបើថ្លឹងថ្លែងទៅនឹងផលអវិជ្ជមាន ។ ការពិភាក្សានឹងនាំមកនូវជម្រើសច្រើនហើយជឿជាក់ អ្នកដឹកនាំយល់ច្បាស់ណាស់ថាការរើសជម្រើសណាមួយ ឬការធ្វើសម្រេច ចិត្តមិនអាចសុទ្ធតែទទួលប្រជាប្រិយភាពទេតែគឺជាជម្រើសដែលល្អបំផុត ដែលមានតុល្យភាពបំផុត ឬអាចបញ្ជៀស បន្ថយផលអវិជ្ជមានឲ្យនៅជា
អប្បរមា ។

និងជាមតិផ្ទាល់ខ្លួនសង្ឃឹមថាអាចលើផ្លូវនេះទាំងពេលបច្ចុប្បន្ន ​និង
អានាគត:សង្ឃឹមថាប្រទេសកម្ពុជាដែលប្រជាជនភាគច្រើនជាអ្នក កាន់ព្រះពុទ្ធសាសនានឹងដើរតាមនិងអនុវត្តន៏ផ្លូវកណ្តាលនៃព្រះពុទ្ធ
យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន មានស្មារតីទទួលខុសត្រូវជាពិសេសអ្នករាជការ និង អ្នកកាន់ការស្រុកទេស ។ ចងមិត្ត ចងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយទាំងសហគមន៏
អឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិក ចិន ជប៉ុន បារាំង រុស្សី រស់ក្រោមដំបូលច្បាប់ជាតិ និងច្បាប់អន្តរជាតិជាភាតរភាព និងក្នុងភាពសុខដុមរមនាជាប្រជា
ពលរដ្ឋពិភពលោកនៅក្នុងGlobal Village ។

គួរពុំគួរ សូមអភ័យទោស ។ សូមជួយណែនាំ ។ សូមអរគុណ ។

Tuesday, December 10, 2013

មេរៀនសំខាន់ខ្លះៗប្រហែលត្រូវគ្នាហ្នឹងបរិបទសង្គម និងព្រឹត្តិការណ៏នយោបាយ

នេះជាមេរៀនសំខាន់ខ្លះៗប្រហែលត្រូវគ្នាហ្នឹងបរិបទសង្គម និងព្រឹត្តិការណ៏នយោបាយ :

- សូមនិយាយមានហេតុផល ដឹងខុសត្រូវ បើកចិត្តទូលាយស្តាប់ និងស្វែងយល់ ចូលរួមជាផ្នែកនៃដំណោះស្រាយ ។ គួរគួរសម មិនប្រកាន់ចរិកក្រអើតក្រទម រឹងត្អឹង ឬចរិកយក្ស ។ សង្គមរីកចម្រើន ស៊ីវិល័យគឺទៅផុតពីបរិបទ "សត្វធំស៊ីសត្វតូច ឬអ្នកឈ្នះជាម្ចាស់ អ្នកចាញ់ត្រូវរត់" ។ ជាសង្គមចែកគ្នារស់ ស្មើភាពគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ យុត្តិធម៌សង្គម គោរពច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ និងដំណោះស្រាយដោយការអង្គុយជជែកគ្នា និងដោយអហិង្សា ។

- Treat people in the way you want to be treated. Forget your ego; forget your desire to conclude the things right or wrong; forget the monologue. Instead things can be meant for sharing and consideration. Embrace open-mindedness, humility and perhaps peace of mind, and I personally bet, communications will become a lot better.

- If you cannot do things better, do not do things worse. Change starts from every individual. Public figures shall be highly committed to taking responsibility, abiding by the laws and professionalism, and setting precedence as role model and moral practices for public.

- ជៀសវៀងវប្បធម៌ទឹកឡើងត្រីស៊ីស្រម៉ោច ទឹកហោចស្រម៉ោចស៊ីត្រី ។ ពេលខ្លះការប្រមាថ ការធ្វើអំពើអយុត្តិធម៌គឺពិបាកឲ្យគេទទួល និងលើកលែងណាស់ ។ ប៉ុន្តែសំណួរដោយត្រង់អាចសួរថាតើពេលណាទើបបណ្តុះ និងពង្រឹងវប្បធម៌អហិង្សា វប្បធម៌បើកចំហរអង្គុយជជែកពិភាក្សាដេញដោល វប្បធម៌ទទួលខុសត្រូវ សុទោសពេលធ្វើខុស និងគ្រឹះសម្រាប់វដ្ត ប្រព្រឹត្តទៅជាវិជ្ជមាន និងនិរន្តរភាព? តើជម្លោះផ្ទៃក្នុង ការបែកបាក់ សង្រ្គាមបង្ហូរឈាម ឬរហូតដល់ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៏ឯងដែលកន្លងទៅមិនយូរប៉ុន្មានផងមិនជាមេរៀន និងជាបទពិសោធន៏ដែលគួរជៀសវាងទេឬ?

គួរពុំគួរ សូមអភ័យទោស ។ សូមអរគុណ ។

គោលនយោបាយលើទិដ្ឋភាពគោលបី : សង្គម នយោបាយ (អំណាច) និងបច្ចេកទេស

ការធ្វើគោលនយោបាយគឺគេពិនិត្យលើទិដ្ឋភាពគោលបី : សង្គម នយោបាយ (អំណាច) និងបច្ចេកទេស ។

សូមជួយកែរតម្រូវបើខុសគឺអារ្យប្រទេសគោលនយោបាយភាគច្រើនដឹកនាំដោយបច្ចេកទេស បើទោះជាល្បាយនៃទិដ្ឋិភាពទាំងបីត្រូវតែពិចារណាយ៉ាងយកចិត្តទុក និងក្នុងទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់។ អ្នកអាចសង្កេតថាដូចនេះគោលនយោបាយ ឬការសម្រេចចិត្តនៃមេដឹកនាំគឺទាមទារការប្រយ័ត្នប្រយែង តុល្យភាពនៃ (អ្នក)ទទួលផលវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន និងចក្ខុវិស័យមិនសម្រាប់តែប្រជាប្រិយភាពក្នុងរយះពេលខ្លី តែអនាគត ឬវាសនានៃប្រទេសជាតិក្នុងរយះពេលវែង ។ ហេតុដូចនេះយើងបានលឺពីពាក្យគន្លឺះដូចជា ការអភិវឌ្ឃន៏ដែលមានចេរភាព ឬការអភិវឌ្ឃន៏ប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ ។ ឬមិនថាអ្នកណាត្រូវ (who) ឬខុសទេ តែគឺធ្វើអ្វី (what)ដែលត្រឹមត្រូវ ។

ឧទាហរណ៏ការធ្វើគោលនយោបាយពាក់ម៉ួកសុវត្ថិភាព ។ បើពិនិត្យទិដ្ឋភាពសង្គមគឺមានភាពស្មុគស្មាញ ឬប្រឈមនឹងការមិនទទួលប្រជាប្រិយភាពក្នុងរយះពេលខ្លីដោយសាសមាជិកសង្គមអាចមិនទាន់ទម្លាប់ ឬយល់ដឹងពីគ្រោះថ្នាក់ ឬផលប្រយោជន៏នៃការពាក់ម៉ួកសុវត្ថិភាព ។ នៅក្នុងនយោបាយគឺអ្នកអាចលឺពាក្យដូចជាពាក់ម៉ួកមិនឡូយ ខូចម៉ូតសក់ ឬពាក់ម៉ួកថ្លៃនឹងទៅដួលមិនបាក់កឬអី ។ តែបើពិនិត្យលើទិដ្ឋភាពបច្ចេកទេស ឬតាមស្ថិតិគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៏ដែលបណ្តាលឲ្យបាត់បង់ជីវិត ការពាក់ម៉ួកសុវត្ថិភាពគឺអាចបង្ការការគ្រោះថ្នាក់ប៉ះពាល់ដល់ក្បាល ដល់អាយុជីវិត ។ បើពិនិត្យដល់បញ្ហាបច្ចេកទេសដូចជាវិស័យសេដ្ឋកិច្ចដែលបណ្តាលពីការខាតប់ទ្រព្យសម្បត្តិ ក៏ដូចជាកម្លាំងពលកម្មសកម្មប្រាកដណាស់កត្តាបច្ចេកទេសនឹងជំរុញឲ្យរដ្ឋមួយអនុវត្តន៏នូវច្បាប់ដែលចំបាច់នេះ ។ បុគ្គលខ្លះអាចមិនពេញចិត្តតែផលប្រយោជន៏ និងភាពវិជ្ជមានសម្រាប់សង្គមធំធេងដែលអាចថ្លឹងថ្លែងទៅនឹងការមិនពេញចិត្តខ្លះ ។ នេះជាការសិក្សា ពីការគិត និងសម្រេចចិត្តប្រកបដោយភាពប្រយ័ត្នប្រយែង តុល្យភាព (ថ្លឹងថ្លែងផលវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន) និងចក្ខុវិស័យនៃគោលនយោបាយនេះ ។ ការបញ្រ្ជាប ការអប់រំ និងការអនុវត្តន៏ត្រូវដើរទន្ទឹមគ្នា និងក៏ទាមទារការការស្រាវជ្រាវ ការតាមដាន ការទទួលខុសត្រូវដែលជាយន្តការណ៏មិនអាចខ្វះបានគឺការបើកចំហរតាមរយះសាពត៌មាន និងមានទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់នៃអ្នកអនុវត្តន៏ច្បាប់ ។ ដោយសាគោលនយោបាយនៃប្រទេសមួយសុទ្ធតែឆ្លងកាត់ការស្រាវជ្រាវល្អិតល្អន់ ការគិតគូរ និងថ្លឹងថ្លែងម៉ត់ចត់ ដូចនេះការដាក់ឲ្យពិភាក្សាដេញដោលដោយចំហរកាន់តែបង្ហាញពីការយកចិត្តទុកដាក់ ពីតម្លាភាព ពីការទទួលខុសត្រូវ និងចក្ខុវិស័យដែលការអនុវត្តន៏ដូចនេះទាញបានសមានចិត្តគាំទ្រទូលំទូលាយពីមហាជនទៅវីញ ។

ឧទាហរណ៏មួយទៀតដូចជាហាមបើកបរពេលស្រវឹង ។ ប្រាកដណាស់អ្នកចូលចិត្តផឹកជោកស្រវឹងដាបប្រាកដជាមិនសូវពេញចិត្តប៉ុន្មានទេ ។ តែទិដ្ឋភាពបច្ចេកទេសបានបង្ហាញថាអ្នកបើកបរពេលស្រវឹងមិនអាចគ្រប់គ្រងស្មារតីក្នុងការបញ្ជារការបើកបរដែលងាយបង្កគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរដល់មហាជន ។ ផលវិជ្ជមានដល់សង្គមមានច្រើនជាងការមិនទទួលខុសត្រូវនៃអ្នកផឹកសុរាខ្លះ ។

ដូចជានៅចិនជាដើម ដោយសង្កេតឃើញថាមានសំរាមជាថង់ផ្លាស្ទីកច្រើនពេក រដ្ឋាភិបាលបានចេញច្បាប់អោយអ្នកទិញទំនិញទិញថង់ផ្លាស្ទីកដែលពីមុនឲ្យមិនគិតប្រាក់ដោយហាងក្នុងតម្លៃតែពីរសេនប៉ុណ្ណោះ ។ ក្នុងរយះពេលយ៉ាងខ្លីសំរាមថង់ប្លាស្ទីកបានកាត់បន្ថយពាក់កណ្តាល ។

អ្នកធ្វើគោលនយោបាយប្រាកដណាស់ត្រូវការអ្នកស្រាវជ្រាវ ត្រូវការមន្ត្រីដែលលើកទិដ្ឋភាពនៃបញ្ហាបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ឬដែលបើកចិត្តចំហរស្តាប់នូវរឿងដែលជាចំនុចអវិជ្ជមាន ។ ក្នុងន័យនេះទើបធ្លាប់និយាយថា Leadership shall always (always) make prudent, balanced and well-thought out decisions. Leaders shall bitterly swallow the ego, self-centeredness, the pride, the criticism, or the pain when making decisions affecting the interest of the majority. They are public figures, of course.

Also, search and collect the decent officers (who do NOT play by the rule: money talks), who if you seriously notice are the ones who seriously uphold the principle of openness, taking firm sense of taking responsibility and playing by the rule of discipline and professionalism.

(និយាយតាមត្រង់ជាមតិផ្ទាល់ខ្លួនគួរមានបង្កើតក្រុម Think Tank ឬដាក់ឲ្យមានការពិភាក្សាដេញដោយបញ្ញាវ័ន្ត ឬមហាជនចំពោះគោលនយោបាយ ឬសភាពការណ៏ផ្សេងៗនៃប្រទេសជាតិដូចបណ្ឌិតខ្លះបានលើកឡើងពីព្រោះលុយចំណាយ ឬផលជាវិជ្ជមានធំធេងបើថ្លឹងថ្លែងទៅនឹងផលអវិជ្ជមាន ។ ការពិភាក្សានឹងនាំមកនូវជម្រើសច្រើន ហើយជឿជាក់អ្នកដឹកនាំយល់ច្បាស់ណាស់ថាការរើសជម្រើសណាមួយ ឬការធ្វើសម្រេចចិត្តមិនអាចសុទ្ធតែទទួលប្រជាប្រិយភាពទេតែគឺជាជម្រើសដែលល្អបំផុត ដែលមានតុល្យភាពបំផុត ឬអាចបញ្ជៀស បន្ថយផលអវិជ្ជមានឲ្យនៅជាអប្បរមា ។ )

ជាការសិក្សាមួយជ្រុងតូច ។ សូមអភ័យទោសចំពោះកំហុសឆ្គង ។ ដោយសេចក្តីគោរពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ ។  សូមអរគុណ

សមត្ថភាព​ និងគុណភាពនៃការអប់រំ

សមត្ថភាព និងគុណភាពនៃការអប់រំ

ការសិក្សា : ការប្រឹងប្រែង អាន ស្រាវជ្រាវ សមត្ថភាពផ្តោតអារម្មណ៏ ភាពអត់ធ្មត់ ការបែងចែកពេលវេលា និងមានកម្មវិធីតាមកាលវិភាគ និងការជំនះឧបសគ្គ ផ្នែកបច្ចេកទេស និងឧបសគ្គផ្ទាល់ខ្លួន (ភាពកក់ក្តៅ ការយកចិត្ត ទុកដាក់ ជម្លោះក្នុងគ្រួសារ ឬស្នេហាដែលអាចប៉ះពាល់សតិអារម្មណ៏ក្នុងការសិក្សា ។ល។) ក៏គួរជៀសវាងការសេពគប់មិត្តភ័ក្រ្តដែលបង្វិលពង្វក់ភ្លេចគិតពីការទទួលខុសត្រូវដោយខ្លួនឯង និងការប្រឹងប្រែងដោយខ្លួនឯង និងប្រភេទមិត្តភ័ក្រ្តដែលមិនអាចយកជាការ បានវែងឆ្ងាយដោយសាទស្សន:នៃការសិក្សារបស់គេគឺរៀនច្រើនចេះច្រើននាំតែឈឺក្បាលច្រើន រៀនបានស៊ី ឬរៀនបានការអ្វី ឃើញតែគេធ្វើការតោងខ្សែតោងទុយ៉ោអីជាដើម ។

ការបង្រៀន : បានយកចិត្តទុកដាក់គ្រប់ៗគ្នា ស្មើៗគ្នាឬទេ? ការលើកទឹកចិត្ត ការផ្តល់រង្វាន់ ឬការដាក់ពិន័យមានយុត្តិធម៌ មានតម្លាភាពទៅតាមសច្ចភាពនៃការប្រឹងប្រែង ឬលទ្ធផលកូនសិស្សទេ? តើការបង្រៀននៅក្នុងថ្នាក់គ្រប់គ្រាន់ល្មមអាច កូនសិស្សស្រាវជ្រាវបន្តដោយខ្លួនឯង ទេ? តើមេរៀន ការពន្យល់ និងឯងសារផ្តល់ឲ្យគ្រប់គ្រាន់ទេ? ជាការសង្កេតក្រៅ កូនសិស្សខ្លះមិនសូវយកចិត្តទុកដាក់រៀនក្នុងថ្នាក់ទេ ព្រោះអាងទៅរៀនគួរក្រៅម៉ោងឲ្យគ្រូឃើញមុខ ឬអាងសន្សំមេរៀន ឯកសារសំខាន់ៗ ចាំរៀនសរុបមុនពេលប្រឡងតែម្តង ។ បើយ៉ាប់ជាងហ្នឹងប្រមូលសន្សំទុកបើកចម្លងពេលប្រឡងតែម្តង ។ ទន្ទឹមនឹងនេះដែរការរៀនគួរក្រៅម៉ោងច្រើនពេកអាចរំខានដល់ម៉ោងសម្រាកខួរក្បាលរបស់សិស្សក៏ដូចជាមិនមាន ប្រសិទ្ធភាពអ្វីប៉ុន្មានដែរ ។  ហើយសំនួរអាចលើកឡើងថាតើរៀនគួរក្រៅម៉ោងចាំបាច់ទេបើសិនមេរៀនពន្យល់បាន
ក្បោះក្បាយ និងមានបន្ថែមឯកសារសម្រាប់ស្រាវជ្រាវដោយខ្លួនឯងហើយ ?

ការប្រឡង : ប្រកាន់គោលការណ៏ប្រឡងតាមសមត្ថភាព និងមិនអត់អោនចំពោះការចម្លង ឬលួចមើលឯងសារជាដាច់ខាត ។ នឹកឃើញប្រឡង TOEFL មួយថ្នាក់មាន អនុរក្សតែម្នាក់មិនចាំបាច់មានអ្នកដើរមើលខាងក្រៅផង តែការប្រឡងមានភាព ម៉ត់ចត់ដោយមិនអាចងាកផ្តេសផ្តាស មានសំណៅចម្លង ឬលបមើលគ្នាបានដាច់ខាត ។ គោលការណ៏ និងវិន័យ ត្រូវតែអនុវត្តិន៏ជាប្រព័ន្ធនិងដាច់ខាត ។ ដល់តែច្បាស់លាស់ អញ្ចឹងពិន្ទុចេញមកគឺស្តែងឃើញពីសមត្ថភាព និងគុណភាពច្បាស់តែម្តង ។  ជួនកាលប្រឡាំប្រកូវ គោលការណ៏មិនច្បាស់បកស្រាយតែតាមមាត់ម្នាក់ៗមិនល្អទេ ។ ឧទាហរណ៏ថាកូនសិស្សមិនមករៀនជាប់លាប់មិនអាចដោយសាទឹកលុយនៅអាចប្រឡងបានទេ ។ ឬទោះរៀនគួរ ឬមិនរៀនគួរក៏ដោយនៅពេលប្រឡងប្រសិនធ្វើសកម្មភាពគួរឲ្យសង្ស័យ ឬបើកចាក់លួចចម្លងហើយត្រូវតែទទួលវិន័យ ឬការប្រឡងមិនទទួលបានពិន្ទុតែម្តង ។ ការបញ្រ្ជាប ការណែនាំ និងទុកឪកាសសំខាន់ តែគោលការណ៏ និងវិន័យបន្ទាប់ពីរយះពេលជាក់លាក់ណាមួយត្រូវតែអនុវត្តន៏ ឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព ។ កូនសិស្សត្រូវទទួលវិន័យកូនសិស្ស និងអ្នកពាក់ព័ន្ធត្រូវទទួលវិន័យតាមការទទួលខុសត្រូវជាក់ស្តែង ។

បើពិនិត្យលើកត្តាសំខាន់ៗខាងលើដូចជាកូនសិស្សប្រឹងប្រែងអានស្រាវជ្រាវដោយខ្លួនឯង ការបង្រៀនបានក្បោះក្បាយ និងមានឯកសារអាចកូនសិស្សស្រាវជ្រាវបន្តដោយខ្លួនឯង ការយកចិត្តទុកដាក់ និងភាពយុត្តិធម៌តាមវិជ្ជាជីវ:ដោយមិនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សតិអារម្មណ៏កូនសិស្ស និងមានគោលការណ៏ និងវិន័យចំពោះការប្រឡងច្បាស់លាស់គឺ ប្រឡងដើម្បីវាស់ស្ទង់សមត្ថភាព និងគុណភាពនៃការអប់រំ មិនត្រឹមតែការបើកចាក់ចម្លងអាចទប់ស្កាត់បានទេ តែគុណភាពនៃការអប់រំនឹងអាចពង្រឹង និងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើង នៅក្នុងទិសដៅ និងរយះពេលដែលអាចជឿជាក់បានផងដែរ ។

(កត្តាមួយទៀតប្រហែលទាក់ទងនឹងប្រាក់ខែដែររឿងបង្រៀនគួរក្រៅម៉ោង ឬលក់មេរៀន ។ អាចប្រាក់ខែឡើង ហើយអតិផរណាទំនិញចុះ អញ្ចឹងប្រាក់ខែឡើងអាចទិញទំនិញបាន ច្រើន ហើយសល់លុយដោយសាតែ Purchasing Powerវាខ្លាំង ហើយInflationវាទាប ។ )


គ្រាន់តែជាការសង្កេត និងជាមតិមួយប៉ុណ្ណោះ ។ សូមអរគុណ ។

បញ្ហាបច្ចេកទេស

បើពិនិត្យស្ថានភាពចរាចរណ៏ ឃើញថាកាន់តែពិបាក ។ កំណើនយានយន្ត ឬសុជីវធម៌នៃការបើកបរធ្វើឲ្យស្ថានភាពចរាចរណ៏កាន់តែអាក្រក់ទៅពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ។ បើមិនខុសទេ ការស្ទះចរាចរណ៏បណ្តាលឲ្យខាតលុយ ខាតពេលវេលា អ្នកធ្វើដំណើរកើតក្តីតប់ប្រមល់ មានអារម្មណ៏ឆេវឆាវ ។ល។ បង្កផលអវិជ្ជមាន ទាំងសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច ។

គេគួរធ្វើ Marketingការអប់រំ (Marketingការអប់រំជាទូទៅឃើញថាសំខាន់ណាស់ សម្រាប់ទាំងពេលបច្ចុប្បន្ន ក៏ដូចជាការត្រៀមខ្លួនសម្រាប់អនាគត ។ That's why it's said education is the investment!) ដូចជាជិះកង់ (តែបញ្ហាបច្ចេកទេស គឺផ្លូវសម្រាប់អ្នកជិះកង់មិនមាន ឬសុវត្ថិភាពជាទូទៅនៅលើផ្លូវ) ល្អសម្រាប់ សុខភាពយ៉ាងដូចម្តេច ជួយបរិស្ថាន កាត់បន្ថយចំណាយយ៉ាងដូចម្តេច ។ល។ អ្នកធ្វើដំណើរគួរងាកមកប្រើមធ្យោបាយធ្វើដំណើរសាធារណ: Public Transportation ដូចជាឡានក្រុង (តែបញ្ហាបច្ចេកទេសគឺសេវារនេះមិនដំណើរការ ។ កាលពីមុនមានតែថេរ:វេលាធ្វើដំណើរយឺត ផ្លូវមិនសមស្របផ្លូវតូចចង្អៀតពេក) ។

ការវិវឌ្ឃន៏សង្គម និងបញ្ហាចរាចរណ៏នឹងជៀសមិនរួចពីវត្តមានឡានក្រុង ឬមធ្យោបាយធ្វើដំណើរទំនើបផ្សេងៗដូចជារទេះភ្លើងលឿនលើដី ឬក្រោមដី ។ (បើទោះបច្ចេកទេសមិនទាន់ដល់ ឬមិនទាន់តម្រូវការបន្ទាន់ ។ តែមិនមែនចង់លើកដាក់ ជប់បានភ្លាមដែរទាល់តែគិតគ្រោងគ្រប់គ្រាន់ និងចំណាយពេលវេលាសមស្របដែរ ។)

ថែទាំសុខភាពអ្នក

វេជ្ជបណ្ឌិតបានបញ្ជាក់ថាមានកត្តាបួន:
១ របបអាហារមិនល្អដល់សុខភាព
២ ការទទួលទានជាតិអាល់កុល
៣ ការជក់បារី
៤ កង្វះលំហាត់ប្រាណ

កត្តាទាំងនេះបង្កើនភាពប្រឈមដល់ជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែលជាជំងឺពេញនិយមនៅពេលសព្វថ្ងៃ ។ (កំពុងសង្ស័យជំងឺបន្ទាប់អាចជាជំងឺមហារីកដោយសាជាតិគីមីដែលមិនបានត្រួតពិនិត្យបានដិតដល់ ។)

និយាយពីការទទួលទានជាតិស្រវឹងក៏នឹកឃើញពាក្យ Sustainable ឬផ្លូវកណ្តាលរបស់ព្រះពុទ្ធ ។ ឧទាហរណ៏ងាយយល់គឺមិនចាំបាច់ដល់ថ្នាក់ក្អួតពីរ បីដងហើយថានៅអាចផឹកបាន ឬផឹកដល់ថ្នាក់គេសែងទេ ។ នេះត្រូវ Sustainable ពីសុខភាពយើងសំខាន់ជាង ។ ខ្សែក្រវ៉ាត់ពីកន្លែងផឹកមិនដឹងប្រមូលយកមកធ្វើអី ឬកាន់តែមិនដែលឃើញអ្នកផឹកប្រមូលលុយគ្នាជួយចេញថ្លៃពេទ្យឲ្យដែរ ។

បើរបបអាហារគឺសូមលើកតែពីភេសជ្ជះខ្លះ ។ ភេសជ្ជះឥឡូវសម្បូរជាតិផ្អែមណាស់ ។ កាន់តែគួរឲ្យចង់សើច ភេសជ្ជះនោះដោយសាមានគូរប្រជែងតែជាតិស្ករតិចជាង គេបានប្រកាសថាបានបន្ថយជាតិស្ករ ២០ ទៅ៣០ភាគរយ ។ លោកម្ចាស់ចុះពីមុនហ្នឹងជាតិស្ករវាប៉ះពាល់សុខភាពប៉ុណ្ណា? អាហារមិនល្អ ឬទម្លាប់មិនល្អក្នុងរយះពេលខ្លីផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានមិនសូវធំដុំទេ តែក្នុងរយះពេលវែងវាអាចធ្វើឲ្យសុខភាពធ្លាក់ចុះគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ ។ ពីរឿងផ្សាយពាណិជ្ជកម្មជាតិអាល់កុល នេះបើអនុញ្ញាតិឲ្យ ប្រកួតផឹកដាក់ទូរទស្សន៏ទៀតប្រាកដជាក្រុមហ៊ុនស្ម័គ្រយល់ ព្រមឧបត្ថមភ្លាម តែការឧបត្ថមធ្វើំំMarketing ការអប់រំដល់តែ Lobby និងត្រូវការការឧបត្ថមពីរដ្ឋាភិបាលដែរ ។ ជាតិអាល់កុល បារី ការចូលក្លឹបមិនត្រូវលក់ ឬអនុញ្ញាតិឲ្យ យុវជនអាយុក្រោម ១៨ឆ្នាំទេ ។

សូមថែទាំសុខភាពអ្នក ។ សូមអរគុណ ។

Working Group or Task Force and Websites for Quality Control & Monitoring

ដោយសាឆ្នាំ ២០១៥ ជាការធ្វើសមាហរណកម្មចូលទៅក្នុង Asean ដូច្នេះខ្ញុំសូមជូនគំនិតមួយ :

-បង្កើត Working group នៅក្នុងផ្នែកផ្សេងៗដូចជាសេវាសាធារណ: ឧទាហរណ៏វិស័យអប់រំ សុខាភិបាល រដ្ឋាបាលសាធារណ: ។ល។ ដើម្បីផ្ទេរ (Transfer)ចំណេះដឹង បច្ចេកទេស បច្ចេកវិទ្យា ជាប្រភពស្រាវជ្រាវ និងជាការគាំទ្រដើម្បីពង្រីក និងពង្រឹងចំណេះដឹង វិជ្ជាជីវ: សីលធម៌ និងមនសិការ ។ Working groupគួរជាអ្នកបច្ចេកទេស ហើយទិន្ន័យអាចដាក់ក្នុងវេបសាយដែលងាយស្រួលរក និងចែកចាយ ។

បង្កើតវេបសាយសម្រាប់ (Quality control and monitoring) ដែលប្រជាពលរដ្ឋអាចតាមដាន អាចលើកជាកង្វល់ ឬដាក់បណ្តឹងផ្ទាល់ខ្លួនមិនផ្លូវការជាការផ្តល់ពត៌មានសម្រាប់កំហុសឆ្គង ការប្រព្រឹត្តិមិនត្រឹមត្រូវ ឬខ្វះសីលធម៌នៃមន្រ្តីសាធារណ: ។

យន្តការណ៏ពីរនេះនឹងធ្វើឲ្យអ្នកទាំងអស់គ្នាទទួលផលប្រយោជន៏ និងសប្បាយចិត្ត។សូមអរគុណ។

The Cycle in Economy and Relevant Sectors


ជាការសង្កេតក្នុងវដ្តប្រព្រឹត្តទៅ (Cycle) នៃសេដ្ឋកិច្ចគឺ:

ខ្វះសមត្ថភាពផលិតដោយខ្លួនឯង---នាំចូលទំនិញ---តម្លៃមិនអាចកំណត់ (ថ្លៃ)---ប្រាក់ចំណូលចូលក្នុងប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចតិច
(ចំណាយច្រើន ចំណូលតិច ឪនភាពពាណិជ្ជកម្ម = ខាត)

វដ្តនេះប្រាកដណាស់ឬសគល់ (Cause)ផ្តើមចេញពីកង្វះសមត្ថភាពដែលមិនអាចផលិតដោយខ្លួនឯងបាន បណ្តាលឲ្យ (Effect) ត្រូវនាំចូលតាំងពីនំកញ្ចប់ តាំងពីត្រីខកំប៉ុង ទឹកដោះគោ របស់កែឆ្នៃជាច្រើន ឬរបស់ប្រើប្រាស់ជាទូទៅយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ ។ បើសិក្សាស៊ីជម្រៅប្រទេសជាច្រើនមានសេដ្ឋកិច្ចនាំចេញ (export-driven economy) បើទោះជាពិភពលោកសម្លឹងឃើញថាទីផ្សាររិកចម្រើនដែលមានស្ថេរភាពគួរជម្រុញការប្រើប្រាស់ និងចំណាយក្នុងស្រុកឲ្យបានច្រើន (increase spending of local consumers) ។

ជាការគួរឲ្យកត់សម្គាល់ គោលដៅ និងភារកិច្ចក្នុងការបណ្តុះ និងពង្រឹងសមត្ថភាពផលិតគឺពឹងលើធនធានមនុស្ស ។ ធនធានមនុស្សត្រូវពឹងលើប្រព័ន្ធអប់រំដែលមានគុណភាព ដែលមានគោលដៅ ទស្សន:វិស័យនិងការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងបញ្ជ្រាប បណ្តុះ និងពង្រឹងជំនាញវិជ្ជាជីវ:ឯកទេសច្បាស់លាស់ ។ ភារកិច្ច និងកាតព្វកិច្ចនេះជាការការលំបាកលំបិន ជាវិញ្ញាសារដ៏តឹងតែងណាស់ពីព្រោះត្រូវការគោលដៅច្បាស់លាស់ ទស្សន:វិស័យច្បាស់លាស់ សកម្មភាពច្បាស់លាស់់ ក្នុងពេលវេលាដែលមានកំណត់ និងក្នុងជំហាននៃសមិទ្ធិផលដែលមានការត្រួតពិនិត្យម៉ឺងម៉ាត់ និងក្នុងទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់ ។ គេអាចនិយាយក្នុងទុទិដ្ឋិនិយមថាសូម្បីរយ:ពេលដប់ឆ្នាំទៅមុខ លទ្ធភាពសម្រេចបានសមត្ថភាពមនុស្សក្នុងកំរិតអាចផលិតរបស់ប្រើប្រាស់ខ្លួនឯងគឺទាបណាស់ ។ ប៉ុន្តែការដឹងពីគោលដៅថាទៅទីណា ត្រូវធ្វើសកម្មភាពអ្វី ព្រមជាមួយការវិនិយោគទាំងទុន ស្មារតី និងហេដ្ឋារច្ចនាសម្ព័ន្ត និងការប្តេជ្ញាចិត្ត និងទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់ដោយការបើកចំហរ ដោយតម្លាភាពសម្រាប់ការចូលរួមទូលំទូលាយ និងឃ្លាំមើលប្រាកដណាស់ក្នុងរយះពេលដប់ឆ្នាំស្ថានភាពនៃធនធានមនុស្សនឹងមានការរីកចម្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់។

ទន្ទឹមនឹងនេះ ការផ្ទេរ (Transfer)ចំណេះដឹង បច្ចេកទេស បច្ចេកវិទ្យា និងទុនមានសារ:សំខាន់ណាស់ ។ ការពង្រឹងសមត្ថភាព លទ្ធភាពផលិតក្នុងស្រុក និងស្វែងរកទីផ្សារមានផលប្រយោជន៏ ក្នុងការលើកទឹកចិត្តដល់ផលិតករក្នុងស្រុក ហើយការទប់ស្កាត់ការនាំចូលដោយមិនមានការត្រួតពិនិត្យ ឬបែបអនាធិបតេយ្យត្រូវតែទប់ស្កាត់ ពីព្រោះការនាំចូលដោយមិនទប់ស្កាត់អាចសម្លាប់ការផលិតក្នុងស្រុក ។ និយាយមួយបែបក្រុមហ៊ុនដែលមានបទពិសោធន៏ មានទុនមានធនធានមនុស្សដូចជាយក្ស ជាមនុស្សធំហើយផលិតករដែលខ្វះខាតបច្ចេកទេស ខ្វះទុនក្នុងស្រុកទុកដូចជាកូនក្មេងនៅខ្ចីដែលមិនអាចប្រកួតប្រជែងទាំងគុណភាព និងតម្លៃ ។ គួរមានគណ:កម្មការ ក្រុមការងារដែលមានភារកិច្ចជាប្រចាំក្នុងការស្រាវជ្រាវ សិក្សាពី គម្រោង និងផ្ទេរចំណេះដឹងតាមរយះការហ្វឹកហ្វឺនដោយផ្ទាល់ ឬតាមរយះឯកសារដែលចងក្រង និងអាចផ្តល់ជូនតាមរយះស្ថាប័នថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ ។ បញ្ហាជាច្រើនផងដែរអាចត្រូវដោះស្រាយមួយភាគធំតាមរយះប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយពត៌មានតាមការសែត តាមអ៊ីនធើណែត និងតាមរយះប្រអប់សំបុត្រដែលប្រជាពលរដ្ឋអាចទទួលពត៌មាន និងអាចសរសេរផ្ញើរទុកនៅក្នុងប្រអប់សំបុត្រ ។ នេះមានប្រយោជន៏សម្រាប់ទាំងអ្នកបម្រើសេវាសាធារណ: និងប្រជាពលរដ្ឋដែលជាអ្នកទទួលសេវារ ។ ជាការសង្កេតនៅថ្នាក់ជាតិ ការទទួលពត៌មានមានលក្ខណះទូលំទូលាយ តែនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិការទទួលពត៌មាននៅមានកំរិតដោយសាខ្វះចំណេះដឹងភាសា ខ្វះការសែត ខ្វះអ៊ីនធើណែត ឬការបញ្ជ្រាប និងហ្វឹកហ្វឺន (Training)នៅមានកំរិត និងមិនបានទូលំទូលាយតាមទាន់ស្ថានភាព និងតម្រូវការនៃអ្នកទទួលសេវារ ។

ជាការសង្កេត និងសិក្សាមួយជ្រុងតូច ។ សូមជួយណែនាំ ។ សូមអរគុណ

ច្បាប់អហិង្សាសម្រាប់ការអប់រំដូចជានៅផ្ទះ ឬនៅតាមសាលារៀន

សូមទោស សូមសួរថាតើនៅស្រុកយើងមានច្បាប់អហិង្សាសម្រាប់ការអប់រំដូចជានៅផ្ទះ ឬនៅតាមសាលារៀនឬនៅ ?

ជាមតិផ្ទាល់ខ្លួន ខ្ញុំគិតថាច្បាប់អហឹង្សានេះសំខាន់ណាស់សម្រាប់ទាំងបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត ។ ច្បាប់អហិង្សានេះសំដៅដល់ការហាមឃាត់ដាច់ខាតការធ្វើទារុណកម្មដោយការវ៉ៃ ឬធ្វើឲ្យប៉ះពារដល់រាងកាយ ឬសតិអារម្មណ៏ផ្លូវចិត្តក្នុងន័យជាការដាក់ទារុណកម្ម ។ ច្បាប់នេះមានប្រយោជន៏ខ្លាំងណាស់សំរាប់តម្រង់ចិត្ត គំនិត និងការអនុវត្តន៏ក្នុងសកម្មភាពជីវភាពប្រចាំថ្ងៃដោយអហិង្សា ដោយសន្តិវិធី និងជៀសវាងវដ្តប្រព្រឹត្តទៅក្នុងផ្លូវហិង្សាដែលបន្តពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់មនុស្ស ។ ច្បាប់នេះនឹងជាកម្លាំងចលករជាក់ស្តែង ក៏ដូចជាយន្តការសង្គមដ៏មានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការជំរុញវប្បធម៌សន្តិភាពនិយម វប្បធម៌មិនប្រើកម្លាំងបាយ
វប្បធម៌ជជែកគ្នាដោយសន្តិវិធីក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយចំពោះបញ្ហា និងវប្បធម៌ ទទួលខុសត្រូវទាំងពេលបច្ចុប្បន្នក៏ដូចជាអនាគត ។

ច្បាប់អហិង្សានេះអាចផ្តួចផ្តើមទៅបាន និងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់បើពិនិត្យលើគោលការណ៏សាសនាព្រះពុទ្ធដែលជាសាសនារបស់រដ្ឋ ព្រឹត្តការណ៏ប្រវត្តិសាស្រ្តនៃរបបប៉ុលពតដែលពោពេញដោយអំពើហិង្សា ការរំលោភបំពាន និងការជាន់ឈ្លីតម្លៃជាមនុស្សផងគ្នា និងទិដ្ឋភាពសង្គមជាក់ស្តែងដែលក្នុងគ្រួសារខ្លះការអប់រំគឺមានទំនោរទៅរកអំពើហិង្សាទាំងរាងកាយ និងផ្លូវចិត្តដូចជាវ៉ៃ សម្លុត គម្រាម ឬគំហកខ្ឡាំងៗ និងដូចជាយុវវ័យខ្លះដេញកាប់ដេញបាញ់គ្នាប្រសាចពេញផ្លូវ ឬកាប់ចាក់គ្នាក្នុងពេលរាំធុងបាសម្តងៗ ។ ជាតថភាពមូលហេតុរឹសគល់នៃហឹង្សានឹងបង្កើតវប្បធម៌ហិង្សា ហើយវដ្តប្រព្រឹត្តទៅនឹងជៀសពុំរួចពីហិង្សា ។ ជាអ្នកជឿ និងប្រតិបត្តិព្រះពុទ្ធសាសានាដែលយកហេតុនិងផលជាមូលដ្ឋាន ដែលយកធម៌អហិង្សាជាសំខាន់ (ពៀររម្ងាប់ដោយការមិនចងពៀរ) និងព្រឹត្តការណ៏ប្រវត្តិសាស្រ្តនៃសម័យប៉ុលពតដែលជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៏ជាតិឯង និងពិនិត្យលើទិដ្ឋភាពសង្គមចំពោះការអប់រំទាំងក្នុងសាលា ក៏ដូចជានៅតាមផ្ទះ វប្បធម៌អហិង្សានៅមានភាពផុយស្រួយនៅឡើយនៅក្នុងចិត្ត គំនិត និងការអនុវត្តន៏ក្នុងសកម្មភាពជីវភាពប្រចាំថ្ងៃនៃប្រជាពលរដ្ឋ ។

ក្នុងអំណះអំណាងដែលបានបង្ហាញ និងក្នុងទស្សន:វិស័យសម្រាប់ទៅអនាគត វត្តមានច្បាប់អហិង្សានិងជួយបណ្តុះ និងចាក់គ្រឹះដល់វប្បធម៌អហិង្សា ក៏ដូចជាសន្តិភាពនិយមឲ្យចាក់រឹស និងមានចេរកាល និងជាយន្តការណ៏រដ្ឋក្នុងការធានាការតម្រង់ចិត្ត គំនិត និងការអនុវត្តន៏ទាំងពេលបច្ចុប្បន្នក៏ដូចជាទៅអនាគត ។

សូមអរគុណ ។ ជាការសង្កេត និងស្វែងយល់ក្នុងជ្រុងមួយ ។

Win Win Win

Have you ever thought "global"?

Maybe that is why the thought or product never travels far or survives amid competition in the long run.

And speaking of business or the stereotype that not many are business-minded, I'd like to suggest this: win win win for 1)government, 2)companies and 3)citizens and communities. (does not work and will not change the trend: win win lose.)

The working group& the websites or free apps. conducive to transferring knowledge, know-how, seed capital and other necessary assistance are crucial to making progress and the trend a successful reality.

The Ideal Administrative System

អ្នកធ្វើការដែលអាចរំលេចបាននូវការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ មនសិការ និងវិជ្ជាជីវ:គឺជាអ្នកធ្វើការសាច់ការ និងអាចបំពេញលទ្ធផលល្អទៅតាមភារកិច្ចរបស់គេ ។ អ្នកទាំងនោះជាអ្នកធ្វើការស្មោះត្រង់ ជាអ្នកស្មោះត្រង់នឹងអ្នកទទួលសេវារបស់គេ (ក្នុងក្រុមហ៊ុនស្មោះត្រង់ជាមួយថៅកែ រីឯអ្នកបំរើសេវាសាធារណ:ស្មោះត្រង់នឹង ភារកិច្ចមានស្មារតីទទួលខុសត្រូវ មនសិការ និងវិជ្ជាជីវ:) ។ ដូចជាបុគ្គលម្នាក់ដែលប្រទាញប្រទង់ដោយថាមពលពីរគឺវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន ដូចនេះគេត្រូវការប្រព័ន្ធ យន្តការណ៏ វិន័យ និងវិធានការណ៏ផ្សេងៗដែលធានាយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពថាបុគ្គលត្រូវប្រើប្រាស់ថាមពលវិជ្ជមានរបស់គេដែលស្តែងចេញយ៉ាងប្រត្យក្សពីទំនួលខុសត្រូវ មនសិការ និងវិជ្ជាជីវ: ប៉ុន្តែមិនមែនថាមពលអវិជ្ជមានដែលមានទំនោរទៅរកសភាវ:គតិដែលលំអៀង និងផ្តេកផ្តួលលើតណ្ហា លោភ: និងទោស:ក្នុងភាពជាបុគ្គលទេ ។ ក្រុមខ្លាំង ប្រព័ន្ធខ្លាំង និងរដ្ឋបាលមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ គឺមានសមាសភាពប្រកបដោយថាមពលវិជ្ជមានដែលរំលេចដោយទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់ មនសិការ និងវិជ្ជាជីវ: ។ គេត្រូវការប្រព័ន្ធ យន្តការណ៏ វិន័យ និងវិធានការណ៏ផ្សេងៗដែលអាចរំងាប់ និងគ្រប់គ្រងនូវថាមពលអវិជ្ជមានរបស់បុគ្គលដើម្បីធានាថាបុគ្គលនឹងមិនឡូកឡំយកភាពជាឯកជន ឬទាក់ទាញដោយថាមពលអវិជ្ជមានដែលនាំឲ្យសេវារញ៉េរញ៉ៃ គ្មានស្តង់ដារ គ្មានគុណភាព និងគ្មានការទទួលខុសត្រូវទេ ។ ហើយនៅក្នុងបរិបទនៃការប្រកួតប្រជែង និងនិរន្តរ៏ភាពនៃការប្តេជ្ញាចិត្តធ្វើឲ្យសេវាប្រសើរជាលំដាប់គឺគេការត្រូវបុគ្គល និងសមាជិកនៃក្រុម ឬប្រព័ន្ធដែលប្រើប្រាស់ថាមពលវិជ្ជមានយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់គឺការទទួលខុសត្រូវ មនសិការ និងវិជ្ជាជីវ: ។

យន្តការណ៏ និងយុទ្ធសាស្រ្តចាំបាច់ និងមានប្រសិទ្ធភាពប្រកដណាស់គឺការបើកចំហរប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ការបង្កើតWorking Group or Task force និងWebsites for Quality Control and Monitoring និងវេទិការសាធារណ:សម្រាប់ផ្ទេរចំណេះដឹង បច្ចេកទេស បច្ចេកវិទ្យា ការបញ្រ្ជាបគោលនយោបាយ និងការចូលរួមរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋ ។

ជាការសិក្សាមួយជ្រុងតូច ។ សូមអរគុណ ។

ថាមពលវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន

អ្នកអាចសើចពេលអានដឹងថានៅក្នុងបុគ្គលម្នាក់ៗគឺប្រទាញប្រទង់ដោយថាមពលពីរគឺវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន ។ មួយគឺការរំងាប់នៃថាមពលអវិជ្ជមានដែលអូសទាញសឹងមិនអាចឃាត់បាននៃសភាវ:គតិនូវទោស: លោភ: និងតណ្ហា និងសេចក្តីលំអៀងនោះគឺថាមពលវិជ្ជមានដោយការសិក្សា ដោយការត្រិះរិះពិចារណាយល់ខុសត្រូវ ពីមនសិការ និងការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ ។ មួយទៀតគឺថាមពលអវិជ្ជមាន ។ ដូចគ្នាហ្នឹងទម្លាប់ល្អ និងមិនល្អ ។ គេថាបុគ្គលឆាប់ស្រូបទម្លាប់មិនល្អឆាប់ជាង ស្រួលជាងដោយសាជាទម្លាប់ដែលមិនហត់គិត ហត់ពិចារណាហើយត្រូវនឹងសភាវ:គតិ និងចិត្តដែលលំអៀង និងទោស: លោភ: និងតណ្ហា ។ ឧទាហរណ៏ជាក់ស្តែងគឺសង្កេតមើលក្មេងៗ ឬយុវវ័យដែលបើមិនកំណត់សកម្មភាព និងមានពេលច្បាស់លាស់ ដូចជាចាប់រៀន តាមដានចូលសាលាឬមិនចូល ឬចំណាយពេលស្វែងយល់ជាមួយទេ ភាគច្រើនគឺតាមមិត្តភ័ក្រ្តព្រោះមិត្តភ័ក្រ្តនិយាយត្រូវចិត្ត យល់ចិត្ត ហើយសប្បាយចិត្តជាង ។ ដូចជាដាក់ឲ្យមានជម្រើសពីរដោយមិនចាប់បង្ខំដោយបុគ្គលមិនបានទទួលការហ្វឹកហ្វឺនពីវិន័យ និង ពីការទទួលខុសត្រូវ បុគ្គលនឹងជ្រើសយកផ្លូវដែលមិនមានសំពាធគឺជ្រើសរើសសភាវ:គតិ ការសប្បាយ ឬភាពដាច់បង្ហៀរ (wilderness) ។ ប្រាកដណាស់ថាមពលអវិជ្ជមាន ឬទម្លាប់មិនល្អមានកម្លាំងដូចជាដែលឆក់ ឬជម្ងឺឆ្លងយ៉ាងលឿន រីឯថាមពលវិជ្ជមាន ឬទម្លាប់ល្អទាមការហ្វឹកហ្វឺន ការអប់រំដោយយកចិត្តទុកដាក់ និងគុណភាពដូចជាពាក្យថា "តក់ៗពេញបំពេញ" ឬប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងដែលបែងចែកខុសត្រូវ និងបញ្ជាក់ពីទំណួលខុសត្រូវ មនសិការ និងវិជ្ជាជិវ:យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ ហើយមជ្ឃដ្ឋានដែលសម្បូរបុគ្គលប្រកបដោយថាមពលណាមួយនឹងជា អ្នកកំណត់នូវល្បែង "ទំនោរសង្គម ផ្នត់គំនិត ឬភាពស៊ីវិល័យនៃសង្គមមួយ" ។

និយាយម្យ៉ាងទៀតក្នុងន័យទូលំទូលាយគឺបើសង្គមដូចជាដែកឆក់ដែលស្រូបទាញអ្នកឲ្យទទួលឥទ្ធិពលដោយដឹងខ្លួនឬមិនដឹងខ្លួន អ្នកជាញឹកញាប់ត្រូវតែរម្លឹកខ្លួនឯងថាអ្នកមានជម្រើសផ្ទាល់ខ្លួន ស្តាយ (Style) ឬរសជាតិដូចជារសជាតិនៃម៉ូត ឬម្ហូបអារហារផ្ទាល់ខ្លួន និងជាពិសេសអ្នកគួរតែសម្រេចចិត្តដោយខ្លួនឯងគឺការសម្រេចចិត្តដែលមានការទទួលខុសត្រូវ ។