Tuesday, July 30, 2013

ព្រះពុទ្ធឪវាទ និងការសង្កេតក្នុងជីវភាពជាក់ស្តែង

ព្រះពុទ្ធឪវាទ

ធ្វើល្អបានល្អ ធ្វើអាក្រក់បានអាក្រក់ ។
ដាំល្ពៅបានផ្លែល្ពៅ ដាំដូងបានដូង ដាំស្រូវបានស្រូវ ដាំសេចក្តីស្មោះត្រង់បានស្មោះត្រង់ ដាំសេចក្តីអាក្រក់បានអាក្រក់ ។ តែសូមសង្កេតដោយស្មោះត្រង់ដូច្នេះថាខាងកូរ៉េខាងត្បូង បារាំង អាល្លឺម៉ង់ អាមេរិក ឬប្រទេសរីកចម្រើនជាច្រើនជាអ្នកឧបត្ថម្ភខាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលធ្វើការបម្រើឲ្យបុព្វហេតុ Cause ដែលមានប្រយោជន៏ដល់ប្រជាជនក្នុងចំនួន
ជាក់លាក់ណាមួយ តែមិនសូវឃើញប្រជាជនដែលជាអ្នកកាន់
ព្រះពុទ្ធសាសនាទៅវិញ ។ អ្នកអាចបើកមើលបញ្ជីអ្នកឧបត្ថមសម្រាប់អង្គការបាន ។ ចំនុចដែលចង់និយាយគឺទ្រឹស្តីល្អណាស់ ហើយប្រជាជននៅប្រទេសជឿនលឿនទោះគេមិនជាអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា តែការអនុវត្តន៏របស់គេបានធ្វើឲ្យមានសច្ចភាពលើទ្រឹស្តី និងធ្វើឲ្យកាន់តែប្រសើររួចទៅហើយ ។

ចិត្តជាប្រធាន ទង្វើវាចារជាបាវព្រាវ ។
ប្រើខួរក្បាលឲ្យបានច្រើនជាងអារម្មណ៏ ពីព្រោះ ខួរក្បាលជាទីបញ្ជាការបញ្ជារទៅ
ទង្វើ និងវិចារ ។ ទង្វើ និងវិចារជាកញ្ចក់បង្ហាញពីចិត្ត ឬចេតនារបស់ខួរក្បាល ។

ខ្លួនទីពឹងខ្លួន ។
មិនត្រូវជឿថាមានបុគ្គលណានឹងជួយឬគិតជួសអ្នករហូតដោយខ្លួនឯងមិនជួយ
ខ្លួនឯងទេ ។

អគតិ ៤ យ៉ាង
១. ឆន្ទាគតិ លំអៀងព្រោះស្រលាញ់(Prejudice caused love or desire partiality)

២. ទោសាគតិ លំអៀងព្រោះស្អប់(Prejudice caused by hatred or enmity)

៣. មោហាគតិ លំអៀងព្រោះវង្វេង រឺ ល្ងង់ខ្លៅ(Prejudice caused by delusion or

stupidity)

៤. ភយាគតិ លំអៀងព្រោះខ្លាច(Prejudice caused by fear)
សូមឲ្យមានហេតុផល យោគយល់ មានការទទួលខុសត្រូវ ខុសថាខុស ត្រូវថាត្រូវ ។ នៅក្នុងជីវភាពជាក់ស្តែងមិនអាចបុគ្គលជៀសបាននៅអគតិខាងលើទេ (មិនអាចមានបុគ្គលណាល្អឥតខ្ចោះទេ) ដូច្នេះសម្រាប់ជាម៉ែត្រវិនិច្ឆ័យគឺការទទួលខុសត្រូវ និងច្បាប់ជាកំពូល (ពីព្រោះបុគ្គលម្នាក់ៗមាននូវផលប្រយោជន៏ផ្ទាល់ខ្លួន មានសេចក្តីលោភលន់ និងមានភាពដាច់បង្ហៀរ (wilderness) ឬសេចក្តីក្រោធផ្សេងៗជាធម្មជាតិ ឬអាចជាបុគ្គលឪកាសនិយម ។ ប៉ុន្តែគឺមិនមែនជាសភាវ:គតិទេដែលបុគ្គលនៅក្នុងតួនាទីត្រូវប្រកាន់ភ្ជាប់វិជា្ជជីវ: និងទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់ជាងនិងជាស្តង់ដារដាច់ខាតដែលមិនអាចយកសភាវ:ជា
ធម្មជាតិដាក់ជាគុណធម៌ដាច់ខាត ។ បើផ្ទុយពីនេះនឹងមានបញ្ហា ហើយជាបញ្ហាស្មុគស្មាញយ៉ាងពិតប្រាកដ។) ។ ការសង្កេតនៅពេលអ្នកកាន់ ព្រះពុទ្ធសាសនាគួរយកហេតុផលជាធំ ក្នុងភាពជាក់ស្តែងនៅប្រទេសជឿនលឿនដូចជាស៊ីងហ្គាពួរ អូស្រ្តាលើ ជប៉ុន ឬអង់គ្លេសបែជាគេបើទោះមិនទាំងអស់ត្រូវបានគេជឿជាក់ថាមានទំនួសខុសត្រូវខ្ពស់ទៅវិញ ។ គេមិនស្មុគស្មាញដោយគេមានហេតុផល មានគោលដៅ មានជំនឿចិត្ត (តែកុំទៅជា“មានសេចក្តីអៀនខ្មាស់ធ្វើរឿងត្រឹមត្រូវ តែក្លាហានហួសហេតុធ្វើរឿងមិនពិចារណា”) និងមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ។ ហើយធ្លាប់ទៅស្រុកជនបទ អ្នកស្រុកធ្វើបុណ្យជួលរោងជួលតុកៅអី ។ ដល់ពេលបុណ្យម្ចាស់រោងធ្វើមិនត្រូវតាមការនិយាយសន្យាគ្នា ។ អ្នកធ្វើបុណ្យគាត់ទៅជាថាខ្លាចកំពប់បុណ្យ មិនបានបុណ្យមិនហ៉ានតវ៉ានិយាយខុសត្រូវអីទេ ។ ដូចជារឿងផ្សេងគ្នាពីរឿងកំពប់បុណ្យ ឬមិនបានបុណ្យ នេះជារឿងស្មោះត្រង់ជារឿងទទួលខុសត្រូវ ។

សូមអរគុណ

វិធីសាស្រ្តដើម្បីឲ្យជឿជាក់ថា ការប្រឹងប្រែង ភាពស្មោះត្រង់ និងការទុកចិត្ត នឹងបានតបស្នងមកដូចគ្នា និងមិនត្រូវជាអសារឥតការ

ខ្ញុំបានរៀនចេះវិធីសាស្រ្តនេះដើម្បីឲ្យជឿជាក់ថា ការប្រឹងប្រែង ភាពស្មោះត្រង់ និងការទុកចិត្តមិនត្រូវជាអសារឥតការ ។ ក្រៅពីបើរឿងស្មុគស្មាញដែលនិយាយគ្នាមានលក្ខខណ្ឌច្រើន នោះត្រូវស៊ីញ៉េកុងត្រាអីច្បាស់លាស់ ចំនុចខាងក្រោម
ក៏ពិតជាសំខាន់សម្រាប់ជាទុនក្នុងការពិចារណា និងវិភាគដែរ :

១ ការនិយាយ: សិក្សាពីហេតុផល អំណះអំណាង និងគោលដៅ ។

២ ការអនុវត្តន៏: តើគេបានធ្វើ កំពុងធ្វើការដែលបាននិយាយ ឬអត់? តើមានឧបសគ្គ ការលំបាកអ្វីដែលរាំងស្ទះការបំពេញការងាររបស់គេ? តើគេបានប្រឹងប្រែងធ្វើប៉ុណ្ណា ទន្ទឹមនឹងឧបសគ្គ ការលំបាកដែលយើងអាចយល់?

3 សង្គភាព (ភាពជាប់-Consistency): ការនិយាយ និងធ្វើមិនគេចវេស មិនភ្លេចពីគោលដៅ និងហេតុផលដោយភាពជាប់លាប់ មិនសម្រាប់តែក្នុងឪកាសមួយ ឬវេលាមួយ ប្រៀបបីដូចជាគោលដៅជាតំណើរវែងឆ្ងាយមួយដែលត្រូវតែដើរជាប់រហូតដើម្បីទៅដល់ ។ មិនអាចនិយាយថាទៅកំពង់សោម ធ្វើតំណើរបានបន្តិចថាទៅកំពង់ឆ្នាំងវិញ ហើយប្រែប្រួលទៅភ្នំពេញវិញបានទេ ។ និយាយ និងធ្វើដូច្នេះមិនអាចទុកចិត្តបានទេ ។

៤ ខ្លួនឯង: សិក្សា តាមដាន និងស្រាវជ្រាវតាមការប្រាស្រ័យដោយផ្ទាល់ មើលឃើញផ្ទាល់ភ្នែក ឬតាមរយះវេបសាយអ្វីជាដើមថាតើការនិយាយ ការធ្វើ និងភាពជាប់លាប់បានជាសាច់ការប៉ុណ្ណា ។

ដោយប្រើវិធីសាស្រ្តខាងលើអ្នក និងអ្នកដែលអ្នកជឿទុកចិត្ត និងស្មោះត្រង់នឹងមានស្មើភាពគ្នាមានន័យថាបើអ្នកស្មោះត្រង់នឹងគេ គេក៏ត្រូវតែស្មោះត្រង់នឹងអ្នកដែរ។ ហើយល្អបំផុតការជឿជាក់ ការប្រឹងប្រែង និងភាពស្មោះត្រង់
របស់អ្នកនឹងត្រូវតបស្នងមកដូចគ្នា និងមិនជាអសារឥតការឡើយ ។

សូមអរគុណ

Politics

នៅលើហ្វេសបុក អានគេបង្ហោះផង សរសេរខ្លួនឯងផង អានពត៌មានទូទៅ ក៏ដូចជាពត៌មាននយោបាយ ។ ទាក់ទងនឹងនយោបាយក៏អាចសន្និដ្ឋានថាទោះជាអ្នកចូលចិត្ត ឬមិនចូលចិត្តតែនយោបាយតាមរកអ្នកគ្រប់ជំហាន គ្រប់ដង្ហើមចេញចូល និងគ្រប់ទីកន្លែង ។ នយោបាយនៅទីបំផុតនឹងបង្ខំអ្នកទោះយល់ឬមិនយល់ ដឹងឬមិនដឹង (ដូចជាបរិស្ថានដែលជាកម្លាំងដែកឆក់ដ៏ខ្លាំងដែលជាប់ទាក់ទងបុគ្គលម្នាក់ៗ និងនយោបាយ) ចូលចិត្តឬមិនចូលចិត្ត នយោបាយនឹងបង្ខំអ្នកឲ្យសម្របសម្រួល និងដើរលើផ្លូវដែលនយោបាយបានគូសវាស ។ សំនួរសួរថាតើអ្នកត្រូវតែនយោបាយចាប់បង្ខំដោយទាំងអ្នកមិនចូលចិត្តមិនចង់បាន ឬត្រូវមានសម្លេងនិងវិភាគទានដើម្បីឲ្យលេចចេញនៅផ្លូវនយោបាយដែលអ្នកប្រាថ្នាចង់បានឬ ? ជាសមញ្ញដូចគ្នាហ្នឹងបើអ្នកចង់បានផ្លែក្រូចអ្នកត្រូវដាំក្រូច ។ ចង់បានធូរេនត្រូវដាំធូរេន ។ ហើយដូចគ្នាហ្នឹងដាំដើមឈើ អ្នកត្រូវចូលរួមថែទាំការពារ និងដឹងពីពត៌មានចាំបាច់ទាក់ទងនឹងសត្វល្អិត អាកាសធាតុ ការស្រោចទឹក ឬជម្ងឺផ្សេងៗដែលបណ្តាលមិនឲ្យផលតាមសេចក្តីត្រូវការ ។ អ្នកត្រូវប្រឹងប្រែងឲ្យអស់សមត្ថភាព និងដឹងពីពត៌មានទាំងអស់នេះហើយផ្លែផ្កាប៉ុណ្ណានឹងជាទីពេញចិត្តរបស់អ្នក (មិនមែនចាំមានផ្លែចាំបេះ ស្រួលមិនស្រួលពិបាកបេះកាប់រំលំដើមតែម្តងទេ ។ នេះគេហៅថាជនឪកាសនិយម អាត្មានិយម និងមិនចេះគិតប្រយោជន៏រួម ។) នយោបាយដូចគ្នានឹងការដាំដើមឈើដែលអ្នកត្រូវចូលរួម ប្រឹងប្រែង តាមដាន ថែទាំ និងត្រូវការពត៌មានផ្សេងៗដូចជាកំពុងដាំដើមឈើអ្វី (គោលដៅ ចេតនាអ្វី)? ការវិវឌ្ឃន៏យ៉ាងម៉េចហើយ? មានកត្តាអ្វីដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់? ហើយលទ្ធផលទោះមិនបានជាទីពេញចិត្តទាំងស្រុងតែដោយសាមានចំណែកអ្នក និងការប្រឹងប្រែងរបស់អ្នក អ្នកនឹងទទួលបានអារម្មណ៏ពេញចិត្តដែលអាចទទួលយកបាន ។ តើអ្នកធ្លាប់លឺថាអ្នកនយោបាយជាតំណាងជាអ្នកឈឺឆ្អាល ធ្វើការសម្រាប់អ្នក សហគមន៏អ្នកទេ? នេះជា Status Quo ដែលអ្នកនយោបាយនឹងត្រូវតែពិចារណា សម្របសម្រួលឬនឹងបំពេញឲ្យអ្នក ។ ឧទាហរណ៏ថាបុគ្គលម្នាក់គាត់ត្រូវការបរិស្ថានដែលមានខ្យល់អាកាសបំពុលតិច ហើយអ្នកក្នុងសហគមន៏ភាគច្រើនយល់ថានេះជារឿងត្រឹមត្រូវនិងគាំទ្រ អ្នកតំណាងអ្នកនឹងត្រូវតែបំពេញកិច្ចការសម្របទៅហ្នឹង Status Quoហ្នឹង ។ អញ្ចឹងអ្នកត្រូវបញ្ចេញមតិ ចូលរួម និងតាមដានក្នុងនយោបាយ ។ អ្នកអាចសម្រេចចិត្តមិនខ្វល់ទាំងអស់ តែនយោបាយនឹងបង្ខំអ្នកឲ្យសម្របសម្រួល និងដើរលើផ្លូវដែលនយោបាយបានគូសវាស ហើយមិនខុសគ្នានឹងអ្នករស់តាមយថាកម្មដែរ ។

អំណាចនៃសេចក្តីស្រលាញ់ និងទសពិធរាជធម៌

បើថានិយាយហេតុផល ខុសត្រូវ យោគយល់ហើយ ហើយយើងមុននឹងនិយាយ ឬប្រតិកម្មមានការទទួលខុសត្រូវហើយ ភាគីម្ខាងទៀតមិនអាចទទួលយកបាន ហើយថាគេមាន: រឹងត្អឹងអីនៅពេលខ្លួនឯងមិនយល់ ធ្វើមិនយល់ ឬចង់ឲ្យតែគេតាមយើងទទឹងទិសនោះមិនបានទេ ។ ថាមនុស្សធ្វើដោយអចេតនា
 ធ្វើដោយមិនយល់មិនអីទេ តែបើនិយាយមិនមានហេតុផល ខុសត្រូវ យោគយល់ ឬទទួលខុសត្រូវចំពោះសម្តី និងទង្វើខ្លួនឯងទេ អញ្ចឹងដើរផ្លូវរៀង
ខ្លួនហើយមេត្តាគិតពិចារណាខ្លួនឯងផង ។

ខាងលើជាបុគ្គលិកលក្ខណ: ជាការយល់ឃើញផ្ទាល់ខ្លួន និងជាភាពឯកជនរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ ។ ចុះចំណែកមេដឹកនាំ? ថ្នាក់ដឹកនាំមានដូចគ្នានូវចំនុចដូចបាននិយាយតែពួកគេក៏កាន់តែបើកទូលាយយល់ និងធ្វើការបានជាមួយគ្រប់បុគ្គលិកលក្ខណ:ទាំងអស់និងជាពិសេសកាន់តែបើកចិត្តទូលាយមានការអត់ធ្មត់ខ្ពស់ និងមានការថ្លឹងថ្លែងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ។ ថ្នាក់ដឹកនាំដូចជាប្រធានកាន់គម្រោងមួយដូច្នោះគឺគេត្រូវការបុគ្គលិកមានសមត្ថភាព មានសាច់ការមានស្មារតីទទួលខុសត្រូវចំពោះការងារដោយមិនមាន
និន្នាការលំអៀងដោយសារបុគ្គលិកលក្ខណ:ផ្ទាល់ខ្លួន ជំនឿសាសនា ឬពណ៌សម្បុរទេ ។ការងារជាអាទិភាពគឺធ្វើឲ្យគម្រោងសម្រេចនៅភាគរយជាអតិបរមា ដូច្នេះ
ការងារចម្បងគឺមិនមែនមើលបំណាំលើបុគ្គលិកលក្ខណ: ពណ៌សម្បុរ ឬភាពជាឯកជនរបស់បុគ្គលិកម្នាក់ៗទេ តែសមត្ថភាព សាច់ការនិងស្មារតីទទួលខុសត្រូវក្នុងការងារ ។ ថ្នាក់ដឹកនាំកាន់តែពូកែដោយសាបទពិសោធន៏ទូលំទូលាយនឹងអាចមើល
ធ្លុះដល់សក្តានុពល និងទេពកោសល្យដែលសូម្បីបុគ្គលិកខ្លួនឯងមិនទាន់អាច
ដឹង ។ ក្នុងន័យនេះការហ្វឹកហ្វឺន ការប្រគល់ការងារព្រមទាំងការណែនាំក្នុងស្មារតីប្រយោជន៏ការងារ បង្កើនប្រសិទ្ធភាពការងារ និងសម្រួចទេពកោសល្យជាការចាំបាច់។ ទោះយល់ថាទោះតួនាទីមានតួនាទីនយោបាយ និងឯកទេសតែមិនគួរមិនផ្តល់ឪកាសស្មើភាពគ្នាក្នុងការពង្រឹង និងលើកស្ទួយសមត្ថភាពទេ ។ គោលការណ៏ឪកាសស្មើភាពគ្នា យុត្តធម៌តាមសច្ចភាព ប្រកាន់ច្បាប់យុត្តិធម៌ និងមិនលំអៀង (១-ឆន្ទាគតិ : សេចក្តី លំអៀង ព្រោះ ស្រលាញ់ ២-ទោសាគតិ : សេចក្តី លំអៀង ព្រោះស្អប់ ៣-មោហាគតិ : សេចក្តី លំអៀង ព្រោះល្ងង់ ៤-ភយាគតិ : សេចក្តី លំអៀង ព្រោះ ខ្លាចបុណ្យ ខ្លាចអំណាច ឫ ខ្លាចគតិ) ។) ហើយបើគោលការណ៏ធ្វើការដោយបើកចំហរ មានបណ្តាញពត៌មានផ្តល់ទៅមកទៅមកដោយបើកចំហរ ធ្វើការផ្តោតលើសាច់ការ និងជោគជ័យរបស់គម្រោងទាំងមូលជាជាងបន្ទុចបង្អាក់ ប៉ែងជើងគ្នាប្រើល្បិចសាមកុកអីគ្រាន់តែកាន់តែបែកបាក់ ធ្វើឲ្យកម្លាំងការងារបែកបាក់ បែកខ្ញែកដូចក្រុមបាល់ទាត់ដែលនឹងទទួលបរាជ័យយ៉ាងពិតប្រាកដ ។ ប្រសិនស្មារតី និងគោលការណ៏ឈរយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនលើផលប្រយោជន៏រួម ផលប្រយោជន៏ជាតិ ហើយប្រកាន់ភ្ជាប់ច្បាប់ និងយុត្តិធម៌ឥតលំអៀងព្រមទាំងគោលដៅជាក់លាក់ និងបើកចំហរយ៉ាងទូលាយ ស្មារតី និងគោលការណ៏ដូចបាននិយាយនឹងស្តែងចេញយ៉ាងប្រត្យក្សនូវអំណាចនៃសេចក្តីស្រលាញ់ និងទសពិធរាជធម៌ ១ ទាន ២ សីល ៣ បរិច្ចាគ ឬលះបង់ ៤ អាជ្ជវ: ឬសេចក្តីស្មោះត្រង់ ៥ មទ្ទវ: ឬភាពរាបសារទន់ភ្លន់ ៦ តប ឬស្អាតស្អំ ៧ អក្កោធ: ឬមិនងាយខឹងក្រេវក្រោធ ៨ អវិហឹង្សា ៩ ខន្តី ១០ អវិរោធន: ។


ដោយសេចក្តីគោរពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់

ដើម្បីជាការបើកចំហរ បង្ហាញពីការយកចិត្តទុកដាក់ និងភាពស្មោះត្រង់ទៅវិញទៅមកអាចអានបន្ថែម : វិធីសាស្រ្តដើម្បីឲ្យជឿជាក់ថា ការរប្រឹងប្រែង ស្មោះត្រង់ និងការទុកចិត្ត   នឹងបានតបស្នងមកដូចគ្នា និងមិនត្រូវជាអសារឥតការ ។

តើអាចឈ្លោះគ្នាដោយកុំដាក់អារម្មណ៏ពីមុខ តែនិយាយគ្នាពីហេតុផល ពីអំណះអំណាង និងគោលដៅទេ?

តើអាចឈ្លោះគ្នាដោយកុំដាក់អារម្មណ៏ពីមុខ តែនិយាយគ្នាពីហេតុផល ពីអំណះអំណាង និងគោលដៅទេ? តើនិយាយ និយាយគ្រាន់តែថាតាមគេ ធ្វើអារម្មណ៏ដោយសាតែគេអូសទាញឲ្យមានអារម្មណ៏អញ្ចឹងមែនទេ? មានតែបើកចិត្តឲ្យទូលាយស្វះស្វែងរកប្រភពពត៌មាន ឬភស្តុតាងឲ្យបានច្រើន បើជជែក ជជែកឲ្យមានហេតុផល មានអំណះអំណាង និងសិក្សាពីគោលដៅ ឬចេតនា ។

និយាយតាមត្រង់សង្កេតឃើញសង្រ្គាមចិត្តសាស្រ្តច្រើនដែលអាចបណ្តាលឲ្យបែកបាក់សាមគ្គីនិងឯកភាពគ្នា ។ បើអ្នកមិនអាចទប់អារម្មណ៏ខឹង សូមសួរខ្លួនឯងនៅចំនុចខាងលើ ។ បើធ្វើដូច្នេះបានបើយើងខឹងគឺខឹងហ្នឹងគេធ្វើមិនត្រឹមត្រូវ ធ្វើខុស ធ្វើអយុត្តិធម៌ តែក៏មិនត្រូវភ្លេចពីសច្ចភាពដែលអាចយើងជាអ្នកបង្ករឿងពីដើមហេតុដែរ ។ សូមខុសថាខុស ត្រូវថាត្រូវ គិតមុននិយាយ និងធ្វើ មានការទទួលខុសត្រូវ និងគោរពច្បាប់ ។ សូមជៀសវាងសម្តី និងទង្វើអុជអាល បង្កជម្លោះ ពាក្យស៊កសៀត ដុតបញ្ឆេះបំបែកបំបាក់សម្រាប់តែផលប្រយោជន៏ល្អសម្រាប់តែបំបាក់បំបែក និងធ្វើឲ្យសាមគ្គីភាព និងឯកភាពនៅជុំវិញការទទួលខុសត្រូវ យុត្តិធម៌ និងការគោរពច្បាប់ធ្លាក់ចុះ ។ បើសាមគ្គីភាព ឯកភាពគ្នា ការទទួលខុសត្រូវ យុត្តិធម៌ និងការគោរពច្បាប់ធ្លាក់ចុះដោយមិនមានការប្រឹងប្រែងស្តារស្ថានការណ៏ហើយ សភាពការណ៏នៅខាងមុខប្រាកដជាអាក្រក់ រញ៉េរញ៉ៃ និងគ្មានច្បាប់ទម្លាប់មិនខាន ។ ហើយបើអ្នកចាំទទួលផលពីស្ថានភាពដូច្នេះប្រាកដជាទះដៃ និងញញឹមរយ៉ះមាត់មិនខាន ។

សូមអរគុណ

Wednesday, July 17, 2013

ប្រើខួរក្បាលឲ្យបានច្រើនជាងអារម្មណ៏

សូមនិយាយរឿងប្រើខួរក្បាលឲ្យបានច្រើនជាងអារម្មណ៏ :

ពីមុននិយាយទាក់ទងផលប្រយោជន៏ការប្រើខួរក្បាលមានប្រយោជន៏ក្នុងការរកស៊ី ដោយសា​ការរកស៊ីតាមរៀនបានបង្ហាញថាត្រូវការពត៌មាន ការស្រាវជ្រាវ គិតល្អិតល្អន់គឺមិនអាចគ្រាន់​តែស្តាប់ពាក្យគេលួងលោម ដោយសាគេមានស្នេហ៌ពាក្យ និងមុខទេ ។ បើឲ្យត្រង់នឹងគ្នាទៅ​វិញទៅមកគឺស៊ីញ៉េកុងត្រាយល់ព្រមលក្ខណ្ឌដូចគ្នា ។

ឥឡូវសូមនិយាយទាក់ទងនឹងខ្សែព្រឹត្តការណ៏ដែលទាក់ទងនឹងផលប្រយោជន៏ប្រើប្រាស់
ខួរ​ក្បាលប្រសើរជាងប្រើអារម្មណ៏ ។
តើអ្នកណាមិនដឹងមុនគណបក្សនយោបាយពីរបង្រួបបង្រួមគ្នាគេឈ្លោះគ្នា ជេរគ្នា និងវ៉ៃ​ប្រហារគ្នាយ៉ាងណា? ដល់ពេលបង្រួបបង្រួមគ្នា ថ្នាក់លើត្រូវគ្នាចុះពេលមុនហ្នឹងអ្នកគាំទ្រ ​សកម្មជនមើលមុខគ្នាមិនត្រង់ ហើយចូលតួឈ្លោះគ្នាប៉ុណ្ណា? មេរៀននេះបានបង្រៀនថាពេល​ខ្លះនយោបាយគឺដូចក្នុងកុនដែលសាច់រឿងចង់ឲ្យអ្នកមើលយំយំ សើចសើច ស្អប់តួណាតួ​ហ្នឹង ឬជួនកាលសឹងឈ្លោះគ្នាព្រោះចូលតួម្ខាងៗក្នុងរឿង ។ រឿងនេះបើឲ្យយុត្តិធម៏សម្រាប់​អ្នកគាំទ្រ ឬប្រជាជនគឺអ្នកគាំទ្រ និងប្រជាជនត្រូវកុំភ្លេចពីផលប្រយោជន៏ខ្លួនឯងហើយប្រើ​ខួរក្បាលឲ្យបានច្រើន និងត្រូវពិចារណាពីហេតុផល និងអំណះអំណាង ។ ចង់អ្នកណាពូកែ​ជេរ ពូកែអុជអាល ពូកែដុតបញ្ឆេះឲ្យឈ្លោះគ្នាអីក៏ធ្វើទៅ តែត្រូវមិនភ្លេចផលប្រយោជន៏ខ្លួនឯង​និងប្រើខួរក្បាលឲ្យបានច្រើន ។ ហើយបើចូលតួតាមសាច់រឿងត្រូវពញ្ញាក់អារម្មណ៏ខ្លួនឯងវិញ​ត្រូវងាកទៅស្វែងរកពត៌មាន (សម្រាប់សុខភាព បង្កើនចំណេះដឹងនិងធ្វើ ពត៌មានទូទៅ ពត៌មានពីព្រឹត្តការណ៏ពិភពលោក ពត៌មានប្រៀបធៀបតម្លៃទីផ្សារអីជាដើម ។ល។) ប្រមូល​ពត៌មាន ផ្គុំពត៌មាន និងវិភាគ ។ ហើយកុំភ្លេចថាបើអ្នកជាចៀមក្នុងហ្វូងចចក មិនយូរមិនឆាប់​ចចកនឹងចាប់ចៀមស៊ីមិនខាន។ នេះមិនខុសបើអ្នកប្រើតែអារម្មណ៏ មិនប្រើខួរក្បាលមិនមាន​អំណះអំណាងហើយអ្នកនៅក្នុងចំណោមអ្នកពូកែជេរ ពូកែឈ្លោះពូកែអុជអាលដុតឲ្យឈ្លោះ​គ្នាអី អ្នកត្រូវដឹងថាអ្នកត្រូវតែពូកែក្នុងរឿងនឹងដែរ ឬអ្នកទាំងនោះនឹងធ្វើដូចគ្នាមកលើអ្នក ។ តើអ្នកគិតថាអ្នកគួរតែដើរតួជាត្រីរហូត ហើយគេជាអ្នកឆ្លាតដើរខ្សែលើអ្នករហូតឬយ៉ាងណា?
ហើយរឿងដូចបាននិយាយខាងលើបើអ្នកគិតទៅដល់ព្រឹត្តការណ៏លើកលែងទោស ប្រធានបក្សសង្រ្គោះជាតិលោកសម រង្សី ។ នេះបើអ្នកគិតឲ្យជ្រៅទៀតទៅដល់មុនរបបវាល​ពិឃាតខ្មែរក្រហមគឺការគិតពីផលប្រយោជន៏ខ្លួនឯង ការប្រើប្រាស់ខួរក្បាលឲ្យបានច្រើនជា​ជាងប្រើអារម្មណ៏ ការទទួលបានពត៌គ្រប់ជ្រុងជ្រោយមុនការសម្រេចចិត្តសំខាន់ណាស់ ។

ដូច្នេះបើនិយាយពីហេតុផល ខុសត្រូវ ការទទួលខុសត្រូវ យោគយល់គ្នា និងគិតពីផលប្រយោជន៏គ្នាទៅវិញទៅមកប្រើប្រាស់ខួរក្បាលឲ្យបានច្រើន ដូចជាមិនគួរមាន​រឿងអីដែលមិនអាចនិយាយ និងស្វែងយល់ពីគ្នាទៅវិញទៅមកទេ ។

ជាការវិភាគចេញពីចំណេះដឹងតិចតួចស្តួចស្តើងប៉ុណ្ណោះ ។ សូមអធ្យាស្រ័យ និងអភ័យទោស​ចំពោះការលើសលស់ និងកំហុសឆ្គងនានា ។ សូមអរគុណ

Wednesday, July 10, 2013

មានរឿងមួយចំនួនដូចជាពិបាកគិត តែក៏ដូចជាស្រួលគិត ។

មានរឿងមួយចំនួនដូចជាពិបាកគិត តែក៏ដូចជាស្រួលគិត ។

ឧទាហរណ៏ថាតើត្រូវទុកចិត្តអារម្មណ៏ច្រើន ឬប្រើខួរក្បាលឲ្យបានច្រើន? បើសិនអ្នកគ្រាន់តែស្តាប់ភាគីម្ខាង ហើយដូចជាអ្នកមិនអាចធ្វើឲ្យគេឃ្នើសចិត្តដោយអ្នកមិនបង្អាក់ធ្វើការវិនិច្ឆ័យភ្លាមៗដោយត្រូវប្រមូលពត៌មាន ស្រាវជ្រាវសិនចាំធ្វើការវិនិច្ឆ័យ អញ្ចឹងអ្នកប្រើអារម្មណ៏ច្រើនជាង ។ ហើយបើតាមទស្សនះផ្ទាល់ អារម្មណ៏ហ្នឹងត្រូវច្រើនតែក្នុងរឿងមនោសញ្ចេតនាស្នេហាប៉ុណ្ណោះ នេះមិននិយាយរឿងបោកប្រាស់ សម្តីផ្អែមចាក់ទឹកមិនលិចព្រោះយើងស្រួលគេលួង ហើយបែកបាក់គ្នាជាច្រើន ។ មិនទាន់និយាយរឿងការរកស៊ីដែលគេស្រាវជ្រាវៗប្រមូលពត៌មានមុនហ្នឹងដាក់ទុកច្រើន អញ្ចឹងប្រើអារម្មណ៏ពេកមិនប្រើខួរក្បាលឲ្យច្រើនប្រឈមនឹងហានិយភ័យខ្ពស់ណាស់ ។

(ជនជាតិជប៉ុននិយាយថាជប៉ុនសម្រេចចិត្តរកស៊ីយឺតជាងអាមេរិដោយត្រូវគិតគូរ ស្រាវជ្រាវ រៀបចំគម្រោងឲ្យបានល្អិតល្អន់គឺត្រូវពិភាក្សាជាមួយអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ។តែជប៉ុនគាត់ថាបើចេញតំណើរសម្រេចចិត្តហើយគឺជប៉ុនមិនរារែកទេ តែធ្វើឲ្យច្បាស់ឲ្យល្អិតល្អន់មុខសិន ។ ចំណែកជនជាតិអាមេរិកគឺអ្នកដឹកនាំស្ថាប័នមានសិទ្ធិសម្រេច Leadership ។ អញ្ចឹងការសម្រេចិត្ត ការធ្វើជំនួញគឺលឿនជាងជប៉ុន ។ តែការទទួលខុសត្រូវក៏ខ្ពស់ ។ Top-Down Vs Bottom-Up & Top-Down + Bottom Up = Management )

មួយទៀតបើនិយាយហេតុផលទាំងអស់គ្នា យល់ និងយោគយល់គ្នាទៅវិញទៅមក ខុសថាខុសត្រូវថាត្រូវ ហើយគោរពគ្នា និងផ្តល់ផលប្រយោជន៏ត្រង់គ្នាទៅវិញទៅមក ហ្នឹងមិនស្រួល ហើយទុកចិត្តគ្នាជាជាងត្រឡប់ត្រឡិន ក្រឡិចក្រឡុច ចាំប៉ែងជើង ឬចាំចាក់គ្នាទេឬ? ចុះបើឲ្យគិតហេតុផល គេមិនបង្ខំ គេថាត្រូវល្អចាំយក គិតទៅអានទៅចម្រើនប្រាជ្ញាមានមូលដ្ឋានសម្រាប់ពិចារណា ហ្នឹងមិនល្អជាងគេចាប់បង្ខំថាត្រូវតែតាមគេដោយមិនហ៊ានឲ្យឃ្នើសចិត្តដោយសាជាមិត្តភ័ក្រ្ត តែមិនដឹងទិសតំបន់ណាឲ្យពិតប្រាកដ ឬនិយាយ និងធ្វើទៅបង្វិលពង្វក់ភ្លេចគិតពីទំនួលខុសត្រូវខ្លួនឯង ឬភ្លេចពីការប្រឹងប្រែងខ្លួនឯង អញ្ចឹងដូចបាននិយាយ តើគួរគិតដូចម្តេច?

អ្នកចិត្តសាស្រ្តជាច្រើនទទួលស្គាល់ថាថាមពល (ជាភាពវិជ្ជមាន អវិជ្ជមាន សេចក្តីស្រឡាញ់ សេចក្តីស្អប់ កំរោល ភាពជាអ្នកមានហេតុផល ខ្ជាប់ខ្ជួនដោយវិន័យ ។ល។) ដែលអ្នកបញ្ជូនទៅបរិស្ថាន ថាមពលដដែលនឹងត្រឡប់មករកអ្នកវិញ ។ បើអ្នកជាប្រើខួរក្បាលច្រើន ហើយឧទាហរណ៏ថាមានមនុស្សលង់ស្នេហ៏អ្នក អ្នកនោះនឹងត្រូវជាអ្នកប្រើខួរក្បាលច្រើនដែរ។ ហើយបើសិនគេគ្រាន់តែជាអ្នកមានចិត្តសាស្រ្តខ្ពស់ ជាអ្នកពូកែចាក់ឌីសយល់ពីបុគ្គលិកលក្ខណ:មនុស្សច្រើន ទីបំផុតអ្នកនឹងសិក្សាពីបុគ្គលិកលក្ខណ: និងចំណង់ចំណូលចិត្ត ដោយប្រើពេលវេលា និងខួរក្បាល។ ការសម្រេចចិត្តអ្នកនឹងអមដោយការទទួលខុសត្រូវ គឺខុសគ្នាពីអារម្មណ៏ដែលគេលួងហើយគេបោក ។ តែមិនមែនថាប្រើខួរក្បាលច្រើនក៏ដោយមិនដើរជំពប់ មិនជួបនឹងបរាជ័យទេ តែវាដូចនឹងឃ្លាខ្មែរដែលពោលថា កុំអួតខ្ពស់ហួសមេឃ កុំទាបពេកគេមើលងាយ .... ត្រឹមប៉ុណ្ណេះក៏អ្នកយល់ពីភាពស្មុគស្មាញ ពីតុល្យភាពរវាង ឧទាហរណ៏ធ្វើម៉េចកុំឲ្យទាបពេក ធ្វើម៉េចមិនក្លាយជាអ្នកអួតខ្ពស់ហួសមេឃ ។ តែអានច្រើន ប្រមូលពត៌មានបានច្រើន និងប្រើខួរក្បាលឲ្យច្រើនភ្ជាប់ដោយទំនួលខុសត្រូវខ្លួនឯង និងការប្រឹងប្រែងខ្លួនឯងជាឥរិយាបថ និងផ្នត់គំនិតដែលគួរឲ្យលើកទឹកចិត្តណាស់!

Playing Chess

ក្មេងៗខ្លះគាត់ទំនេរគាត់ទៅបង្អួតរាងនៅកោះពេជ្រ ហាលថ្ងៃម៉េចខ្យល់ម៉េច ឬអាចជិះម៉ួតូយ៉ាងសង្ហា និងឡូយបង្អួតរាងយ៉ាងហំ ។ គាត់ខ្លះទៀតផឹកគ្រឿងស្រវឹង តែផឹកកំសាន្តមិនអីទេ តែផឹកហ្នឹងចង់ខូចស្មារតី ខូចសតិផឹកមិនចាត់ចែងពេលវេលាធ្វើអីមានប្រយោជន៏សោះ ។គាត់ខ្លះរាងកាលីបទៅចូលក្លឹបលេងថ្នាំញៀនបំផ្លាញខ្លួនឯងអត់អំពើខ្លាចគ្នាគាត់ថាមិនទាន់កាលីប ។ បើអ្នកខ្លះមិនមានទំនួលខុសត្រូវកុំគេថាដូចចូលកាស៊ីណូបានហៅថាទាន់សម័យអ្នកកាលីប ចូលព្រឹបអស់រលីង ។ អស្ចារ្យយ៉ាង!

ទំនេរសុខចិត្តអង្គុយលេងអុក យកខួរក្បាលគិតហ្វឹកហ្វឺនបង្កើនប្រាជ្ញា ធ្វើឲ្យប្រសើរសមត្ថភាពដោះស្រាយបញ្ហានេះវិញ ។ រឿងគេនិយាយគេថាបើមិនចេះរកហេតុផល រកខុសរកត្រូវ ហើយបើស្តាប់អ្នកចាំតែនិយាយមិនមានទទួលខុសត្រូវទៀត ឡប់ខួរវិលវល់គ្មានបានការអត់អំពល់!

រៀនគិត ហាត់គិត មានហេតុផលដឹងខុសត្រូវ និងមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ។ គ្មានអ្នកណាល្អឥតខ្ចោះទេ តែបើធ្វើខុសមិនគួរច្រងេងច្រងាងមិនទទួលខុសត្រូវកើតទេ ។ ពាក្យសុំទោសជាពាក្យអ្នកចេះដឹង ជាពាក្យអ្នកមានការទទួលខុសត្រូវ ។ អធ្យាស្រ័យ

ឈឺយកដំរីទៅបន់ ដល់ស្រន់យកពងមាន់ទៅ​ថ្វាយ

មានរឿងអញ្ចេះ ។ ពាក្យខ្មែរថាឈឺយកដំរីទៅបន់ ដល់ស្រន់យកពងមាន់ទៅ​ថ្វាយ ។ យកតែរួចខ្លួន ហើយចង់ស្រួលមិនប្រឹង ដល់មានបញ្ហាឆាប់ស្លន់ងាយគេ​ធ្វើបាប បោកប្រាស់ ។ ហើយរឿងដដែលហ្នឹងឧទាហរណ៏ថាគេប្រាប់ គេជួយឈឺឆ្អាលទៅជាមិនគិត មិនពិចារណាថាបើគិតតែបន្តិចទៅផលប្រយោជន៏​បានទៅខាងណាខ្លះ? យកតែអារម្មណ៏មកដាក់មុខ ហើយបិទមិនប្រើខួរក្បាល មិន​វិភាគពត៌មានផ្តល់ឲ្យ ។ បើគេមិនផ្តល់ឲ្យពត៌មាន មិនមានអីយោងទៅថាពិបាកគិត ដូចគេចាប់បង្ខំ ហើយគិតចុះគិតឡើងទៅ​ផលប្រយោជន៏ខ្លួនឯង ផលប្រយោជន៏រួមសោះ ។ អញ្ចឹងបានថាដាក់អារម្មណ៏ ដាក់តែច្រងេងច្រងាងពីមុខ ។ តែក៏យល់ព្រោះ ឧទាហរណ៏ថាឃើញដូចបណ្តែត​បណ្តោយខ្លួន របបហូបចុកខ្លាញ់ស្ករមួយទំហឹង ហើយយើងចង់ប្រាប់គាត់ថាវាខូច​រាងខូចសុខភាព តែកុំភ្លេចអ្នកខ្លះមិនមើលឃើញពីចំនុចវិជ្ជមានទេ តែទៅជាថា​រាងខ្លួនឯងស្អាតប៉ុណ្ណា? សុខភាពល្អប៉ុណ្ណា? ហ្នឹងជាក់ស្តែងគឺត្រូវការសិល្បះ ។ ហើយឥឡូវក៏យល់ថាហេតុអ្វីមេធាវីបើណាត់ពេលនិយាយជាមួយគេទោះរឿងក្តីចាញ់ឈ្នះក៏ដោយត្រូវគិតលុយតាមម៉ោងឲ្យគេ ។ ព្រោះតែរឿងខាងលើហ្នឹងគឺ​មានអ្នកយកតែរួចខ្លួន គិតតែប្រយោជន៏ខ្លួនឯង មិនបើកចិត្តមិនខ្ចីគិតហើយ​មេធាវី​គេមិនចង់ខាតពេលនិយាយតែជាមួយអ្នកប្រើអារម្មណ៏ ។

Think

Mature Thinker


Mature thinkers are reasonable, responsible of their duties and position and unbiased people. They hold high sense of self consciousness although they are still imperfect. They are not one-sided; their judgement is heavily based on detailed information, situation, purpose or agenda of the spoken. They are a type of not easily moved by nonsense or things lacking grounds or solid evidence. They are not a type of easily manipulated or cheated (in case anybody wants to cheat them, they will treat such as a lesson for a lifetime. Better not try! You're not probably smarter than them!) They can be a type of the best manipulator or compromiser of several situations, yet typically their way for socialization roots in reason, solid evidence, responsibility and certain standardized codes of conduct.

Learning to become a mature thinker with sound reason, responsibility of duties and position and unbiased. 

ដើម្បីជោគជ័យ